ଗୁରୁକୃପାରୁ

ଜୀବନରେ ଗୁରୁର ଆବଶ୍ୟକତା ସର୍ବୋପରି ଓ ମହତ୍ତା ନିର୍ବିବାଦ l ଗୁରୁ ଜୀବନର ଶିଳ୍ପକାର, କୁମ୍ଭକାର। ଗୁରୁର ସୃଜନଶୀଳତା ଦେଖି ଆମ ସନାତନ ସଂସ୍କୃତିରେ ତାଙ୍କୁ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ତୁଲ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ପଦ ଦିଆଯାଇଛି। ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ବ ରେ ମତଭେଦ ସମ୍ଭବ, କିନ୍ତୁ ଗୁରୁଙ୍କପାଇଁ ମତଭେଦ ଅସମ୍ଭବ। ଗୁରୁଙ୍କୁ ସମସ୍ତେ ସ୍ୱୀକାରିଛନ୍ତି । ସନ୍ଥ କବୀର କହିଛନ୍ତି - ‘ହରି ରୁଠେ ଗୁରୁ ଠୋର ହୈ, ଗୁରୁ ରୁଠେ ନ ହି ଠୋର ହୈ।' ଅର୍ଥାତ୍ ଈଶ୍ୱର ରାଗିଲେ ଗୁରୁ ଆଶ୍ରୟ। ଗୁରୁ ରୁଷ୍ଟହେଲେ ନାହିଁ ଆଶ୍ରୟ। ଶାସ୍ତ୍ରରେ ‘ଗୁ’ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ଅନ୍ଧକାର ବା ଅଜ୍ଞାନ ଏବଂ 'ରୁ'ର ଅର୍ଥ ସେହି ଅନ୍ଧକାର ବା ଅଜ୍ଞାନର ନିରାକରଣ। ତଦନୁସାରେ ଗୁରୁ ସିଏ, ଯିଏ ଶିଷ୍ୟର ଅଜ୍ଞାନରୂପୀ ତିମିରକୁ ଜ୍ଞାନରୂପୀ ପ୍ରକାଶଦ୍ବାରା ନଷ୍ଟ କରିଦିଏ ତଥା ତାକୁ ପ୍ରକାଶ ପଥରେ ନେଇଚାଲେ, ଧର୍ମମାର୍ଗ ଦର୍ଶାଏ। ଆତ୍ମଜ୍ୟୋତି ଉପରେ ପଡ଼ିଥିବା ପରଦାକୁ ସଦ୍‌ଗୁରୁ ହିଁ ଉନ୍ମୋଚିତ କରିଥାନ୍ତି। ମଣିଷ ଜୀବନ ପ୍ରାପ୍ତି ସରଳ, କିନ୍ତୁ ମଣିଷତ୍ୱ ଗୁରୁକୃପାରୁ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ପରମପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁଦେବ ଏ ସନ୍ଦର୍ଭରେ ଲେଖିଛନ୍ତି – ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ମାତା, ପିତା ଓ ଗୁରୁଙ୍କ ତୁଳନା ତ୍ରିଦେବ– ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ ଓ ଶିବଙ୍କ ସହ କରାଯାଇଛି। ମାତା ବ୍ରହ୍ମା ଅଟେ, କାରଣ ସେ ନିଜ ରକ୍ତରେ ଶିଶୁର ଶରୀର ତିଆରି କରି ପେଟ କାଟି ତାକୁ ଜନ୍ମ ଦିଏ । ପିତାକୁ ବିଷ୍ଣୁ କୁହାଯାଇଛି, କାରଣ ସେ ସନ୍ତାନର ପାଳନ ପୋଷଣ କରେ। ଗୁରୁଙ୍କ ମହିମା ଏହି ଦୁହିଁଙ୍କଠାରୁ ଉଚ୍ଚ। କାରଣ ମାତା-ପିତା କେବଳ ଶରୀରର ସୃଜନ କରିଥାନ୍ତି,କିନ୍ତୁ ଗୁରୁ ତା’ର ଆତ୍ମାରେ, ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵରେ ସୁସଂସ୍କାର ଆରୋପଣ କରି ଏହି ଜନ୍ମରେ ହିଁ ଅନ୍ୟ ଜନ୍ମ ‘ଦ୍ବିଜତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

ଗୁରୁ କେବଳ ଶରୀରଧାରୀ ବ୍ୟକ୍ତି ନ ହୋଇ ଚେତନା ବି ହୋଇପାରେ। ବରଂ ସାଧନା ଇତିହାସରେ ଅନେକ ଜାଗାରେ ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରେରଣା ରୂପରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ମିଳିବା କଥା ଉଲ୍ଲେଖ ମିଳେ। ଶିଷ୍ୟକୁ ସ୍ଵପ୍ନାଦେଶ ହେବା ପ୍ରସଙ୍ଗ ବି ଶୁଣିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁଦେବ କହିଛନ୍ତି- ଋତମ୍ଭରାକୁ ହିଁ ଇଷ୍ଟ ମାନନ୍ତୁ। କାରଣ ଏହା ଜୀବନର ସର୍ବୋପରି ଉପଲବ୍ଧ।

ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ, ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ, ବିବେକଶୀଳତା, ଦୂରଦର୍ଶିତା ଏହାକୁ ହିଁ କୁହାଯାଏ। ନ୍ୟାୟ ଓ ଔଚିତ୍ୟ ଏହାର ହିଁ ପ୍ରତିଫଳ।

ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି - ଗାୟତ୍ରୀକୁ ଇଷ୍ଟ ମାନିବାର ଅନାଦି ପରମ୍ପରା ରହିଛି। ତ୍ରିଦେବଙ୍କ ଉପାସ୍ୟ ହିଁ ଗାୟତ୍ରୀ। ଦତ୍ତାତ୍ରେୟଙ୍କର 24 ଗୁରୁ ଗାୟତ୍ରୀର 24 ଅକ୍ଷର ହିଁ ଅଟେ। ‘ନହି ଜ୍ଞାନେନ ସଦୃଶ ପବିତ୍ରମିହ ବିଦ୍ୟତେ’, ‘ଆତ୍ମା ବାଽଽରେ ଜ୍ଞାତବ୍ୟ ଶ୍ରୋତବ୍ୟ ମନ୍ତବ୍ୟ ନିଦିଧ୍ୟାସିତବ୍ୟ’ ଭଳି ବାକ୍ୟରେ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନର ଗରିମା ପ୍ରକାଶିତ କରାଯାଇଛି। ଏହା ହିଁ ମହାପ୍ରଜ୍ଞା ଆଦିଶକ୍ତି ଗାୟତ୍ରୀ। ଏହାର ହିଁ ବରଣ କରିବା ଉଚିତ।

ମଣିଷ ଜନ୍ମ ସରଳ, କିନ୍ତୁ ମଣିଷତ୍ବ ପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ

ମଣିଷ ଜନ୍ମ ସରଳ, କିନ୍ତୁ ମଣିଷତ୍ବ ପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ