ରଥଯାତ୍ରା

ସମସ୍ତ ଠାକୁର ଙ୍କ କିଛି ନ କିଛି ଯାତ୍ରା ରହିଛି । ପୁରୀ ର ବିରାଜିତ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ କୋଟି କୋଟି ଓଡିଆଙ୍କ ପୂର୍ବ ଓଡ଼ିଶାର ବଙ୍ଗୋସାଗରରେ କୂଳ ରେ ରହିଛି ଶ୍ରୀମନଦିର କଳିଯୁଗରେ ପତିତଜନ ଙ୍କ ଉଦ୍ଧାର ନିମିତ୍ତ ରତ୍ନସିଂହାସନ ରେ ବଡ ଭାଈ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଅଲିଅଳି ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରା ଙ୍କ ସହିତ ଭୁଜ ମେଲାଇ ବସିଛନ୍ତି ମହାବାହୁ । ଅପଲକ ନୟନ ରେ ଚିର ଜାଗ୍ରତ ହୋଇ ଚାହିଁ ରହିଛନ୍ତି ପ୍ରିୟ ଭକ୍ତ ଗଣଙ୍କୁ ।ଜାତି ଅଜାତିର ଭେଦଭାବ କୁ ଦୂରକରିବାକୁ ବର୍ଷ ରେ ଥରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଗର୍ଭ ଗୃହରୁ ବାହାରି ମହାପ୍ରଭୁ ଭାଈ ଭଉଣୀ ଙ୍କ ସହ ତିନି ରଥରେ ବସି ଭକ୍ତଙ୍କ ଗହଣରେ ବୁଲିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି ମାଉସୀମା ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ । ପ୍ରାଚୀନ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରେ ରହିଛି ଯେ ଦେବସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ତିନି ଠାକୁର ୧୦୮ କଳସ ଜଳ ରେ ସ୍ନାନ କରିଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ଜ୍ଵର ରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇ ୧୫ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଣସର ଗୃହ ରେ ରହିଥାନ୍ତି । ସୁସ୍ଥ ହେବା ପରେ ନବଯୌବନ ରେ ଦର୍ଶନ ରେ ସଂଗ୍ର ବିଶ୍ଵବାସି ଙ୍କୁ କୋଟି ଆନନ୍ଦ ପ୍ରଦାନ କରି ଆଷାଢ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ୱିତୀୟା ତିଥି ରେ ନିଜ ଭାଈ ଭଉଣୀ ଙ୍କ ସହ ତିନି ରଥରେ ବସି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଠାରୁ ସାଢ଼େ ତିନି କି.ମି. ଦୂରରେ ରହୁଥିବା ମାଉସୀ ମା ଙ୍କ ମନ୍ଦିରକୁ ବୁଲିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି । ଗଜପତି ମହାରାଜା ଙ୍କ ଛେରା ପହଁରା ପରେ ସେବାୟତଙ୍କ ଦୁଆର ପହଣ୍ଡି ରେ ଝୁଲି ଝୁଲି ରଥ କୁ ବିଜେହୁଅନ୍ତି ତିନି ଠାକୁର । ଆଗରେ ଥାଏ ବଡ଼ ଭାଈ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ରଥ ତାଳଧ୍ଵଜ, ମଝି ରେ ଥାଏ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ଙ୍କ ରଥ ଦର୍ପଦଳନ ବା ଦେବୀଦଳନ, ଶେଷ ରେ ଥାଏ ଶ୍ରୀଜ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥ ନଦୀଘୋଷ । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରଥ ଟଣାଯଇ ଥାଏ । ସେବାୟତ ଙ୍କ ଘଣ୍ଟ ର ତାଳେ ତାଳେ ଭଜନ କୀର୍ତ୍ତନ ରେ ସାରା ସରଧା ବାଲି (ବଡ଼ ଦାଣ୍ଡ) ପ୍ରକମ୍ପିତ ହୋଇ ଉଠେ । କାହିଁ କେତେ ଦୂରରୁ ଭକ୍ତ ମାନେ ଦର୍ଶନ ନିମିତ୍ତ ଧାଇଁ ଆସନ୍ତି ମହାପ୍ରଭୁ ଙ୍କୁ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟ ପୁରୀ ବ୍ୟତୀତ କେତେକ ଗାଁ,ସହର,ବିଦେଶ ରେ ମଧ୍ୟ ରଥ ଯାତ୍ରା ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ବାରିପଦା କୁ ଦ୍ଵିତୀୟ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।ଏହାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା କିଛି ଅଲଗା । ପୁରୀ ରେ ରଥ ଯାତ୍ରା ଆଷାଢ ମାସ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ୱିତୀୟା ତିଥି ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ; କିନ୍ତୁ ବାରିପଦା ରେ ତା ପରଦିନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । ସେତିକି ନୁହେଁ ବାରିପଦାରେ ମା,ଭଉଣୀ ତଥା ମହିଳା ମାନେ ମା ସୁଭଦ୍ରା ଙ୍କ ରଥ ଦର୍ପଦଳନ ରଥକୁ ଟାଣି ଥାନ୍ତି । ରଥଯାତ୍ରା ରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ନିଜ ପତ୍ନୀ ଙ୍କୁ ଉପେକ୍ଷା କରି ନିଜ ଭାଈ ଭଉଣୀଙ୍କ ସହ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ଯିବା ପରେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ ରାଗି ଯାଇଥାଆନ୍ତି । ରଥ ଯାତ୍ରା ଠାରୁ ପାଞ୍ଚଦିନ ଅର୍ଥାତ୍ ଆଷାଢ ଶୁକ୍ଳ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ କୁ ହେରା ପଞ୍ଚମୀ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ଉତ୍ସବ କପିଳେନ୍ଦ୍ର ଦେବ ଙ୍କ ସମୟରୁ ପାଳିତ ହୋଇଆସୁଛି । କୁହାଯାଏ ରଥଯାତ୍ରା ଦର୍ଶନ କଲେ କାଳେ ମେଧା ଯଜ୍ଞ ର ଫଳ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ ।

ବିଦେଶ ରେ ରଥଯାତ୍ରା :-

ଏବେ ପୁରୀ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଜାଗା ତଥା ବିଦେଶ ରେ ରଥ ଯାତ୍ରା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି ।ଯଥା - ଆମେରିକା, ଋଷିଆ, ପାକିସ୍ଥାନ ଇତ୍ୟାଦି ବିଭିନ୍ନ ଦେଶ ମାନଙ୍କରେ ପାଳିତ ହୋଇଆସୁଛି ।

ରଥଯାତ୍ରା

ପୁରୀ ବାହାରେ ରଥଯାତ୍ରା