*ଅଷ୍ଟ ଗୁଜ୍ଜରୀ (୧୫ଶ ଶତାବ୍ଦୀ)*

*ଲେଖକ/କବି: ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ*

"ଓଁ ଅଚ୍ୟୁତଂ ଗୋଲକନାଥଂ ସାକ୍ଷାତ ବିଷ୍ଣୁ ସ୍ବରୁପମ୍ |

କଳିଯୁଗେ ବିହରଂ ଚ ଅଷ୍ଟଗୁଜ୍ଜରୀ ପ୍ରକାଶିତମ୍ ||

(୧) ଭାବ ବିନୋଦିଆ ଠାକୁର ଭକ୍ତ ବତ୍ସଳ ହରି,

ଭକ୍ତଙ୍କ ଲାଗି ଅବତାର ଦଶ ମୁରତି ଧରି,

ଭକ୍ତର ତୁମ୍ଭେ କି କରିବ ଭକ୍ତ ବୋଲରେ ଥାଅ,

ଭକ୍ତ ପେଶିଲା ହସ୍ତିନାକୁ ଦୂତ ପଣରେ ଯାଅ,

ଭକ୍ତ ଦେଖାଇଲା ସ୍ତମ୍ଭକୁ ସ୍ତମ୍ଭୁ ହେଲ ଉଦିତ,

ଭୃତ୍ୟର ଭୃତ୍ୟ ପରିଭୃତ୍ୟ ଭଣେ ଦୀନ ଅଚ୍ୟୁତ।

(୨) ବିଷୟା ରସରେ ମଜିଲି ସାଧୁ ସଙ୍ଗକୁ ତେଜି,

ତରୁଣୀ ତନୟା ତନୁକୁ ଦିବା ରଜନୀ ହେଜି,

ତୁମ୍ଭ ନାମ କାହିଁ ଜାଣିବି ପ୍ରଭୁ ଜଗତ୍ ଜୀବନ,

ପ୍ରକୃତି ମୋତେ ଭୁଲାଇଲା ସୁଧାରସ ଆପ୍ୟାନ,

ପତିତପାବନ ବାନା ସେ ଯହୁଁ ଶୁଣିଲି ତୋର

ଦିନ‌ ଅଚ୍ୟୁତ କହ‌ଇ ତେଣୁ ଭରସା ମୋର।

(୩) ଦୁର୍ଜନ ଲୋକଙ୍କୁ ଡର‌ଇ ପିଠି ଯାତନା ଦେଇ,

ନିରେଖ ହୋଇ ପଡ଼ି ଅଛି ଭବସାଗରେ ମୁହିଁ,

ତୁମ୍ଭେ ଯେବେ କୃପା କରିବ ମୋତେ ଥିବ ଆବୋରି

କୃତାନ୍ତକ କିସ କରିବ ବୋଧ ଷଢ ଅଇରି,

ପାଣ୍ଡବଙ୍କୁ ତୁମ୍ଭେ ରଖିଲ କି କଲେ କୁରୁପତି,

ଯାହାକୁ ତୁମ୍ଭେ ଯେ ରଖିବ ଭଣେ ଦୀନ ଅଚ୍ୟୁତି।

(୪) ତୁମ୍ଭର ଭୃତ୍ୟ କେ ହୋଇବ ଗୋଷ୍ଠ ମଣ୍ଡଳେ କହ,

ସେ ମୋତେ ତୁମ୍ଭ ସମକଛ ହୃଦେ କିନ୍ତୁ ନବହ,

ତୁମ୍ଭ ସେବା କାହୁଁ ଜାଣିବି ତୁମ୍ଭ ଭକ୍ତଙ୍କ ସେବା,

ସେବାର ସୀମା ନ ଯାଣିଣ ହୁଡି ବୋଇଲି ଅବା,

ଶ୍ରୀବତ୍ସ ଅଙ୍କିତ ଏମାନ ଯେଉଁ ଚରଣେ ନିତି,

ଯହିଁ ପଦ୍ମଯୋନି ଭଜନ୍ତି ଭଣେ ଦିନ ଅଚ୍ୟୁତି।

(୫) ମାୟାଜାଲେ ଟୋପେ ପଡିଲି ଦିଗ ନ ଦିଶେ କୂଳ,

ଭ୍ରାତା ବନ୍ଧୁ କିସ କରିବେ ମୋତେ ନୋହିଲା ସ୍ଥଳ,

ରଖିଲେ ରଖ ଜଗନ୍ନାଥ ଆଉ ନାହି ରଖନ୍ତା,

ତୁମ୍ଭେ ନରଖିଲେ ଭାସିଲି ଶୁଣି ହୁଅ ଅଚିନ୍ତା,

ଶ୍ରୀବତ୍ସ ବୋଲି ଏକ ଦ୍ୱିଜ ହୃଦେ ମାଇଲା ନାତ,

ତୁମ୍ଭେ ହୃଷ୍ଟ ହୋଇ ହସିଲ ତୁମ୍ଭ ମହିମା ଏମନ୍ତ,

ରାଜସ୍ଵି ସଭା ଯଜ୍ଞଶାଳେ ବେତ ଧରି ଖୁଣ୍ଟିଆ,

ଭୃତ୍ୟକୁ ନୃପତି କରାଅ ପ୍ରଭୁ ଏଡେ ହଟିଆ,

ବ୍ୟାଧ ଅଜାମ୍ବିଳ ଗଣିକା ତାଙ୍କୁ ଦେଲ ସୁଗତି,

ତୁମ୍ଭେ ଯେ ପତିତପାବନ ଭଣେ ଦିନ ଅଚ୍ୟୁତି।

(୬) ତୁମ୍ଭ ଛାମରେ ଜଣାଉଛି ଗୁରୁ ସନ୍ଦେହ କଥା,

କେ ଗୁରୁ କେ ଶିଷ୍ୟ ହୁଅନ୍ତା କାହିଁ ମୁଣ୍ଡାନ୍ତି ମଥା,

ଅବିବେକ ହୋଇ ରହିଲି ଶୁଣି ହେଲି ଚକିତ,

ଦିବା ରଜନୀ ଗୁଣୁଥା‌ଇ ଶାନ୍ତ ନୋହିଲା ଚିତ୍ତ,

କେ ଦେବତା କେହୁ ଭକତା କେ କାହାକୁ ପୁଜିଲା,

କେ ଭୋଗ ରାଗ କରାଉଛି କେହୁ ଗୋଟା ଭୁଞ୍ଜିଲା,

କେ ଯତି କେ ସତି କେହୁଁ ଗୋଟା ନିରସ,

କେ କଲା କାହୁଁ ଦ୍ଵନ୍ଦ ବାଦ କେହୁଁ ଗୋଟା ହରଷ,

କେ ନରକୁଞ୍ଜର ତୁରଙ୍ଗ କେ କାହିଁ ଆଶ୍ରମ,

କେ ଅଙ୍ଗେ ଚନ୍ଦନ ଲେପନ୍ତି କେଉଁ ପିଣ୍ଡ ଦହନ,

ଛପନ କୋଟି ଜୀବ ଜନ୍ତୁ ସର୍ବ ଘଟେ ଏକତ୍ଵ,

ଲିଳା ନିମନ୍ତେ ନାନାକାର ଭଣେ ଦିନ ଅଚ୍ୟୁତ।

(୭) ଗୀତା ଭାଗବତ ପୁରାଣ ଚାରି ବେଦ ପଢ଼ିଲି,

ତୋ ବିନୁ ମୋତେ ଗତି ନାହିଁ ତୀର୍ଥ ବ୍ରତ ଲୋଡିଲି,

ଗୁରୁ ଶବଦ କୃଷ୍ଣ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ଶୁଣି କହିଲେ କର୍ଣ୍ଣ,

ସତ୍ୟ ଶାନ୍ତି ଦୟା କ୍ଷମାକୁ ହେତୁ ଚ‌ଇତନ ମନ,

ଇହ ପରଲୋକ ବୋଲନ୍ତି ଗତ ପରଚେ ତନୁ,

ତ୍ରିଗୁଣ ଅର୍ଘ୍ୟ ତିମିରିକ/ ତିନିରକ ସନ୍ଥ ଦର୍ଶନ ଭାନୁ,

କମଳ କେଶର ଦଳରେ ଲିଳା କରେ ଭ୍ରମର,

ଶୁନ୍ୟରୁ ଜ୍ୟୋତିଉର୍ମୀ ଧୁର୍ମ/ଜ୍ୟୋତି ଶୁନ୍ୟେ ଚୁମ୍ବେ କେଶର,

ଛପନ କୋଟି ଜୀବ ଜନ୍ତୁ ତେତିଶ କୋଟି ଦେବ,

କହେ ଅଚ୍ୟୁତ ବିଷ୍ଣୁ ଭକ୍ତ ଯାର ବାସନା ଥିବ।

(୮) ନଜାଣି ମୁ ଜଣାଉଛି ହେ ମଣୁଥିବ ହେ କେଶବ,

ଦିବା ରଜନୀ ତିଳେ ତିଳେ ମୋର ହୃଦରେ ଥିବ,

ଜୀବ ଥାଉଁ ଥାଉଁ ପ୍ରଭୁ ଶରଣ ମାଗ‌ଇ ତୋତେ,

ପ୍ରାଣ ପ୍ରାୟାଣ ସମୟକୁ ଭ୍ରମ ଲାଗିଲା ମୋତେ,

କେଉଁ ବରଷ କେଉଁ ମାସ କେତେବେଳେରେ ମୃତ୍ୟୁ,

କାହିଁ ଯାଇ କାହିଁ ରହିଲା ମୋର ନୋହିଲା ହେତୁ,

ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁର୍ଣିମା ଏକାଦଶୀ ସେଦିନକୁ ମୋ ଆଶା,

ଅଭୟ ଚରଣେ ମାଗ‌ଇ ମୋର ଏହି ଭରସା,

ଚିତ୍ରୋତ୍ପଳା ନଦୀ ଉତ୍ତରେ ଗ୍ରାମ ନେମାଳ ସ୍ଥାନ,

ସେ ସ୍ଥାନେ ଏ ଦେହ ରହିବ ମୋର ଏହି ଧିଆନ,

ଛପନ କୋଟି ଜୀବ ଜନ୍ତୁ ଯହୁଁ କରିଛ ଯାତ,

ତୁମ୍ଭ ଭୃତ୍ୟର ପରିଭୃତ୍ୟ ଭଣେ ଦୀନ ଅଚ୍ୟୁତ।

।।ଓଁ ପରମବ୍ରହ୍ମ ଇତିଶ୍ରୀ ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ ବିରଚତଂ ଅଷ୍ଟଗୁଜ୍ଜରୀ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣମ୍ ।।

।।ଓଁ ବନ୍ଦେ ମହାପୁରୁଷ ତେ ଚରଣାବିନ୍ଦମ୍।।

ଅଷ୍ଟଗୁଜ୍ଜରୀ ଲେଖକ/କବି: ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ

ଅଷ୍ଟଗୁଜ୍ଜରୀ ଲେଖକ/କବି: ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ