ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି କୌଣସି ପଦାର୍ଥ ଯାହା ପୁଷ୍ଟିକର ସହାୟତା ପାଇଁ ଏକ ଜୀବ ଦ୍ୱାରା ଖିଆଯାଏ | ଖାଦ୍ୟ ସାଧାରଣତଃ ଉଦ୍ଭିଦ, ପ୍ରାଣୀ କିମ୍ବା ଫଙ୍ଗଲ୍ ଉତ୍ପତ୍ତିରୁ ଆସିଥାଏ ଏବଂ କାର୍ବୋହାଇଡ୍ରେଟ୍, ଫ୍ୟାଟ୍, ପ୍ରୋଟିନ୍, ଭିଟାମିନ୍ କିମ୍ବା ମିନେରାଲ୍ସ ଭଳି ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଧାରଣ କରିଥାଏ | ଏହି ପଦାର୍ଥ ଏକ ଅଣୁଜୀବ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ଏବଂ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇବା, ଜୀବନ ବଜାୟ ରଖିବା କିମ୍ବା ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଅଣୁଜୀବର କୋଷଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଅନୁକରଣ କରାଯାଇଥାଏ | ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଖାଇବା ଆଚରଣ ଅଛି ଯାହା ସେମାନଙ୍କର ମେଟାବୋଲିଜିମର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରେ ଏବଂ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୌଗୋଳିକ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିବେଶ ସ୍ଥାନ ପୂରଣ କରିବାକୁ ବିକଶିତ ହେଲା।

ସର୍ବଭାରତୀୟ ମଣିଷମାନେ ଅତ୍ୟଧିକ ଅନୁକୂଳ ଏବଂ ଅନେକ ଭିନ୍ନ ଇକୋସିଷ୍ଟମରେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇବା ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ହୋଇଛନ୍ତି | ମନୁଷ୍ୟମାନେ ସାଧାରଣତ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ରୋଷେଇ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି | ଆବଶ୍ୟକ ଖାଦ୍ୟ ଶକ୍ତିର ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ ଶିଳ୍ପ ଖାଦ୍ୟ ଶିଳ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଯୋଗାଯାଏ, ଯାହା ଘୋର କୃଷି ମାଧ୍ୟମରେ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରେ ଏବଂ ଜଟିଳ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ବଣ୍ଟନ ପ୍ରଣାଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାକୁ ବଣ୍ଟନ କରେ | ପାରମ୍ପାରିକ କୃଷିର ଏହି ପ୍ରଣାଳୀ ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଉପରେ ଅଧିକ ନିର୍ଭର କରେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଗଦାନକାରୀ ଅଟେ, ଯାହା ସମୁଦାୟ ଗ୍ରୀନ୍ ହାଉସ୍ ଗ୍ୟାସ୍ ନିର୍ଗମନର ୩୭% ଅଟେ।

ସ୍ଥିରତା, ଜୈବ ବିବିଧତା, ଅର୍ଥନୀତି, ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି, ଜଳ ଯୋଗାଣ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମାଜିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ମହତ୍ବ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ରହିଛି | ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତାକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆସୋସିଏସନ୍ ଫର ଫୁଡ୍ ପ୍ରୋଟେକ୍ସନ୍, ୱାର୍ଲ୍ଡ ରିସୋର୍ସ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍, ୱାର୍ଲ୍ଡ ଫୁଡ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍, ଫୁଡ୍ ଆଣ୍ଡ ଆରିଲକଚର ସଂଗଠନ ଭଳି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏଜେନ୍ସିଗୁଡିକ ତଦାରଖ କରନ୍ତି।

ଷ୍ଟ୍ରୀଟ ଫୂଡ଼ କିମ୍ଭା ଗଳି ଖାଦ୍ୟ :

ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ଏକ ହକର୍ କିମ୍ବା ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାସ୍ତାରେ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସର୍ବସାଧାରଣ ସ୍ଥାନରେ ଯେପରିକି ବଜାର, ମେଳା, ଏବଂ ପାର୍କ ଦ୍ୱାରା ବିକ୍ରୟ କରାଯାଉଥିବା ଖାଦ୍ୟ କିମ୍ବା ପାନୀୟକୁ ବୁଝାଏ | ଏହା ପ୍ରାୟତ ଏକ ପୋର୍ଟେବଲ୍ ଫୁଡ୍ ବୁଥ୍, ଖାଦ୍ୟ କାର୍ଟ କିମ୍ବା ଖାଦ୍ୟ ଟ୍ରକରୁ ବିକ୍ରି ହୁଏ ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ | କେତେକ ଗଳି ଖାଦ୍ୟ ଆଞ୍ଚଳିକ, କିନ୍ତୁ ଅନେକ ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ପତ୍ତି ଅଞ୍ଚଳ ବାହାରେ ବିସ୍ତାର କରିଛନ୍ତି | ଅଧିକାଂଶ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ଉଭୟ ଫିଙ୍ଗର ଫୁଡ୍ ଏବଂ ଫାଷ୍ଟଫୁଡ୍ ଭାବରେ ବର୍ଗୀକୃତ ହୋଇଛି ଏବଂ ସାଧାରଣତ ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟ ଭୋଜନ ଅପେକ୍ଷା ଶସ୍ତା ଅଟେ | ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଖାଦ୍ୟର ପ୍ରକାର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟରେ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ | ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି ସଂଗଠନର ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରତିଦିନ ୨.୫ ବିଲିୟନ ଲୋକ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ଖାଉଛନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ କିଛି ସଂସ୍କୃତି ଖାଇବା ସମୟରେ ରାସ୍ତାରେ ଚାଲିବା ଅଭଦ୍ର ବୋଲି ବିବେଚନା କରନ୍ତି, ଅଧିକାଂଶ ମଧ୍ୟମରୁ ଉଚ୍ଚ ଆୟକାରୀ ଗ୍ରାହକ ଦୈନନ୍ଦିନ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ଶସ୍ତା ସେବା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ଏବଂ ବିଶେଷ କରି ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଚାକିରିର ସୁଯୋଗ ଦେଖିବା କୁ ମିଳେ।

ସାରା ଦେଶରେ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ଭଲପାଏ, ଏବଂ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କ ପରି, ଓଡିଶାର ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଖାଦ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଦାହି ବାରା, ଆଲୁ ଡମ୍, ଚାଟ୍, ଗୁପ୍ତଅପ୍ ଇତ୍ୟାଦି ବହୁ ପ୍ରିୟ ଜିନିଷ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଖାଦ୍ୟକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି, ଯାହା ବୁଝାପଡେ | କେତେ ମୂଲ୍ୟବାନ ଏବଂ ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ ତାହା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି | ପୁରାତନ ରାଜଧାନୀ କଟକ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ କେତେକ ଉତ୍ତମ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଖାଦ୍ୟ ରହିଛି।

ଦହିବରା ଆଳୁଦମ :

ଯଦି ଆପଣ ଓଡିଶା ପରିଦର୍ଶନ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଦହିବରା ଆଳୁଦମ ଖାଇବାକୁ ସୁଯୋଗ ହରାଇଛନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ଏହାକୁ ଠିକ୍ କରିନାହାଁନ୍ତି | ଏହି ଲୋକପ୍ରିୟ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଖାଦ୍ୟ ସକାଳେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ସହରର ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ବିକ୍ରେତାମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିନସାରା ବିକ୍ରି ହୁଏ | ଏହା ସାଧାରଣତ ଏକ ଜଳଖିଆ ବିକଳ୍ପ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଏହାକୁ ଦିନର ଯେ କୌଣସି ସମୟରେ ପାଇପାରିବେ | ଏଠାରେ, ଦହିବରା, ଆଳୁ ତରକାରୀ କିମ୍ବା ଆଳୁ ଦମ୍ ଏବଂ ଗୁଗ୍ନି, କିମ୍ବା ସିଝା ଶୁଖିଲା ହଳଦିଆ ମଟର ଗ୍ରେଭି ସହିତ ପରଷାଯାଏ | ଏହା ପିଆଜ, ଧନିଆ, ଜିରା ପାଉଡର, ଚିଲି ପାଉଡର, ଏବଂ ଚାଟ୍ ମସାଲା ସହିତ ସଜାଯାଇ ପତ୍ର କିମ୍ବା ଷ୍ଟିଲ୍ ପ୍ଲେଟରେ ପରିବେଷଣ କରାଯାଏ |

ଦହିବରା ଆଳୁଦମ୍ହେଉଛି ଦହି ବରା ର ଏକ ପ୍ରକାର ଏବଂ ଏହା ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟର କଟକରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ।ଏହା କଟକରୁ ଏକ ପ୍ରକାର ଚାଟ୍ (ସ୍ନାକ୍) ଏବଂ ଏହା ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ଲୋକପ୍ରିୟ | ସୋରିଷ ମଞ୍ଜି ଏବଂ ତରକାରୀ ପତ୍ର ସହିତ ଛତୁ ହୋଇଥିବା ହାଲକା କଦଳୀ ପାଣିରେ (ଭଜା ମଇଦା ବଲ) ଭିଜାଇ ଏହି ଥାଳି ପ୍ରସ୍ତୁତ | ତା’ପରେ ଏଥିରେ ଆଲୁଦ ମ୍ (ଆଳୁ ତରକାରୀ) ଏବଂ ଗୁଗ୍ନି (ମଟର ତରକାରୀ) ମିଶାଯାଏ।

ବାରବାଟୀ ଦୁର୍ଗ ନିକଟରେ ଥିବା ବିକ୍ରେତାମାନେ ଏହା ପ୍ରଥମେ ବିଡାନସିରେ (ଓଲ୍ଡ କଟକ) ତିଆରି କରି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିବା କୁହାଯାଉଛି। ଏହି ଆଇଟମ୍ କଟକ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ବିତରଣ ହୋଇଛି | ଏହି ଡିସ୍ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ଲୋକପ୍ରିୟ | ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିବା ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ଫେଷ୍ଟିଭାଲରେ ଏହା ଏକ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ପାଇଥିଲା |

ଲୋକପ୍ରିୟ ସେଫ... ବିକାଶ ଖାନ୍ନା ଙ୍କ ରାତି ଏହା ଏବେ ଏତେ ପ୍ରିୟ ଯେ.. ସେ ଏହା କୁ.. ବିଶ୍ୱ ସାରା ଭଲ ପାଇବା ମିଳିବା ଯୋଗ୍ୟ କହିଛନ୍ତି।

ମନୋସୋଲାସା ହେଉଛି ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପାଠ ଯାହାକି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଶାସନ କରୁଥିବା ସୋମେଶ୍ୱରା ତୃତୀୟ ରାଜାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରଚିତ | ଖାଦ୍ୟ ଐତିହାସିକ କେ.ଟି ଆଚାୟାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଦହି (ଦହି) ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଭଡା ପ୍ରାଚୀନ ତାମିଲରେ ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଭାବରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଥିଲା। ଉଭୟ ଦହି ଏବଂ ବରା ର ମିଶ୍ରଣକୁ ମାନସୋଲାସରେ କ୍ଷୀରଭଟା ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା |

ଦହିବରା କହିଦେଲେ ଓଡ଼ିଆ ମାନ ଙ୍କ ର ଭାବନା କୁ ବୁଝେଇଲା ଭଳି ଲାଗେ। ଓଡ଼ିଆ ମାନ ଙ୍କ ର ଅନାବିଳ ପ୍ରେମ ଦହିବରା କୁ ଆଜି ବିଶ୍ୱାସ ରେ ପରିଚିତ କରେଇଛି।

ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଣାଳୀ :

ଦହିବାରା ଆଲୁ ଦମ୍, କଟକ, ଓଡିଶାର ପ୍ରାଣ ଖାଦ୍ୟ | ଓଡିଆ ଷ୍ଟାଇଲରେ ନିର୍ମିତ ଦହି ବରା, ଅନ୍ୟ ଚାଟ୍ ଟପ୍ପିଙ୍ଗ୍ ସହିତ ଆଲୁ ଦମ୍ ଏବଂ ଗୁଗୁନି ପରିବେଷଣ ସହିତ ପରିବେଷଣ କରାଯାଏ | ଏହା ଯେକୌଣସି ସମୟ ପାଇଁ ଏକ ଉପଯୁକ୍ତ ଭୋଜନ କରେ |

ବିରି ଡାଲି କୁ ଚୋପା ଛଡା ଯାଇ ପାଣି ରେ ବତୁରାଇ ଏହା କୁ ଭଲ ରେ ବାଟି...ଅବଶ୍ୟକ ସ୍ଥଳେ ତକ ସୋଡ଼ା ଦେଇ.. ତେଲ ରେ ଛାଣିଦିଆଯାଏ। ଏହା ପରେ ଏହା କୁ ପାଣି ରେ ବତୁରାଯାଏ... କିଛି ସମୟ ପରେ ଦହି ଛୁଙ୍କ କରି ବରା କୁ ଦହି ରେ ପକେଇ ଦିଆ ଯାଏ... ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଇଯାଏ ଦହିବରା।...

ଆଳୁ ଦମ ସାଧାରଣ ଭାବ ରେ ଆଳୁ କୁ ଛୋଟ ଛୋଟ କାଟି ଶିଝେଇ କି ତରକାରୀ କରାଯାଏ... ସାଧାରଣ ଭାବରେ ଭାରତୀୟ ତରକାରୀ ମସଲା ରେ ଏହା ପ୍ରସ୍ତୁତି କରାଯାଇଥାଏ...

ଓଡିଶା ରେ ଖଲି ଠୋଲା ରେ... ଯାହା ପତ୍ର ରୁ ତିଆରି ପତ୍ର ରେ ବଢା ଯାଇଥାଏ। ଯେଉଁଥିରେ ଉପରେ ଛଣା ସେଉ, କଟା ପିଆଜ, ଧନିଆ ପତ୍ର ଆଦି ପକାଯାଇ ଥାଏ।

ନିଜ ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ବିଷୟ ରେ କଣ ବା ଆଉ ବଖାଣିବି। ଯେତିକି ସ୍ୱଳ୍ପ ଜ୍ଞାନ ଅଛି

. ସେତିକି ଉପସ୍ଥାପନା କରିଛି

ମୋ ପ୍ରିୟ ଷ୍ଟ୍ରୀଟଫୂଡ଼ ଓ ତାହାର ଇତିହାସ

ଦହିବରା ଆଳୁଦମ