୨୦୨୪ ପାଇଁ ୫ ଟି ଲାଭଜନକ କୃଷି

ଲାଲ ବାହଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ "ଜୟ ଯବାନ ଜୟ କିଶାନ" ଆମ ଦେଶରେ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଚାଷ ଦ୍ଵାରା ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି । ସେହି କୃଷକ ହିଁ ହେଉଛନ୍ତି ଆମ ଜୀବନ ଧାରଣ ର ଆଧାର । ଖରା ବର୍ଷା ଶୀତ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବହୁ କଷ୍ଟ ସହନ କରି କୃଷକ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ବର୍ଷସାରା କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ପରେ, ଯଦି ଚାଷୀଟିଏ ମନମୁତାବକ ଫଳ ନପାଏ କିମ୍ବା କ୍ଷତି ଯୋଗୁଁ ତାର ଋଣ ପରିଶୋଧ କରିନପାରେ , ତେବେ ସେ ନିରାଶ ହୋଇଥାଏ । ଶେଷରେ କୌଣସି ସମାଧାନର ବାଟ ନ ପାଇ ଆତ୍ମହତ୍ୟାକୁ ଆପଣେଇ ନେଇଥାଏ । ସହରରେ ବାସ କରୁଥିବା ସଭ୍ୟ ସମାଜ କୃଷକର ଏ ସଂଘର୍ଷ କୁ ହୃଦବୋଧ କରିପାରେ ନାହିଁ । ଏବେ କିନ୍ତୁ ଚାଷୀମାନଙ୍କ ଏପରି ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟାର ସମାଧନ ପାଇଁ ସରକାର ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ଏବେ ଆମର ଚାଷୀଭାଇ ଆଉ ଏକା ନାହାନ୍ତି ।

କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରର ପରିବେଶ , କ୍ଷେତର ମାଟି, ଜଳବାୟୁ ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା କରି ଚାଷ କଲେ , ଚାଷୀମାନଙ୍କର କ୍ଷତି ସେତେଟା ହୋଇନଥାଏ । କୃଷି ଦ୍ରବ୍ୟର ଚାହିଦା କୁ ଆଖି ଆଗରେ ରେ ରଖି ଉତ୍ପାଦନ କଲେ ଚାଷୀ ର ଅଧିକ ଲାଭ ହୋଇଥାଏ । ସମୟ ଓ ପରିଶ୍ରମ ମଧ୍ୟ ଅଳ୍ପ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ୫ ଟି ଲାଭଜନକ କୃଷି ହେଲା ଜୈବିକ କୃଷି,ଗୋପାଳନ ,ମହୁ ଚାଷ,ଛତୁ ଚାଷ,ସଜନା ଚାଷ ।

ଜୈବିକ କୃଷି

ବର୍ତ୍ତମାନ୍ ପରିସ୍ଥିତି ରେ ଖୁବ୍ କମ ବୟସରୁ ହିଁ ଲୋକ ଙ୍କ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟହାନି ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ପୂର୍ବେ ମଣିଷର ଆୟୁଷ ଶହେ ରୁ ଅଧିକ ରହୁଥିଲା କିନ୍ତୁ ଆଜିକାଲି ଅତି ବେଶୀ ରେ ୭୦/୮୦ ରହୁଛି । ଜନ୍ମ ରୁ ହିଁ ଅନେକ ରୋଗ ର ଶିକାର ହେବାର ଦେଖା ଯାଉଛି। ଏ ସବୁ ର କାରଣ ହେଉଛି ଆମର ବିଷାକ୍ତ ପରିବେଶ ଓ ବିଷାକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ । କୃଷି କ୍ଷେତ୍ର ରେ ରାସାୟନିକ ସାର ଓ କୀଟନାଶକ ର ପ୍ରୟୋଗ କରାଯିବା ଦ୍ବାରା ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟହାନି ହେବା ସହ ମୃତ୍ତିକାରେ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନର ମାତ୍ରା ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ମାଟି ଅନୂର୍ବର ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ହିଁ ଏହି ସମସ୍ୟା ର ସମାଧାନ କାଯାଇପାରିବ।

ସାମ୍ପ୍ରତିକ ପରିସ୍ଥିତି ରେ ଲୋକେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ସଚେତନ ହେଲେଣି । ତେଣୁ ସମସ୍ତେ ଶୁଦ୍ଧ ଖାଦ୍ୟପେୟ କୁ ଆଦରିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି। ଶୁଦ୍ଧ ଖାଦ୍ୟ ର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ଜୈବିକ କୃଷି କୁ ହିଁ ଇଙ୍ଗିତ କରୁଛି । ବଜାର ରେ ବର୍ତ୍ତମାନ୍ ଜୈବିକ କୃଷି ର ଚାହିଦା ବଢିବାରେ ରେ ଲାଗିଛି ।

ଏହି କୃଷି ରେ ମୂଳଧନ ର ଆବଶ୍ୟକତା କମ ହୋଇଥାଏ ।ରାସାୟନିକ ସାର ଓ କୀଟନାଶକ ରେ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ି ନଥାଏ । ଗାଈ ଛେଳି ଠାରୁ ମିଳୁଥିବା ଜୈବିକ ଖତ ରୁ ଉତ୍ପାଦନର ପରିମାଣ ବଢ଼ିଥାଏ । ଗୋମୁତ୍ର, ନିମ୍ବପତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ପଦାର୍ଥ ଗୁଡ଼ିକୁ କୀଟନାଶକ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ପାରେ। ଏପରି ଜୈବିକ କୃଷି ଦ୍ଵାରା ଅମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଲାଭ ସହ ଧନ ଲାଭ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ।

ଗୋପାଳନ

ଜୈବିକ କୃଷି କରିବା ସହିତ ଗୋପାଳନ କରିବା ଆହୁରି ଲାଭଦାୟକ କାରଣ ଗାଈ ଠାରୁ ଆମେ କ୍ଷୀର ଇତ୍ୟାଦି ପାଇବା ସହିତ ବିନା ଖର୍ଚ୍ଚ ରେ କ୍ଷେତ ପାଇଁ ଗୋବର ଓ ଗୋମୁତ୍ର ପାଇ ଥାଉଁ ।

ବଜାରରେ କ୍ଷୀର, ପାନୀର,ଛେନା, ଘିଅ ଆଦି ର ବହୁତ୍ ଚାହିଦା ରହିଛି ତେଣୁ ବର୍ତ୍ତମାନ୍ ପରିସ୍ଥିତି ରେ ଗୋପାଳନ ଏକ ଲାଭଜନକ କୃଷି ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ । ଏ କ୍ଷେତ୍ର ରେ ଚାଷୀ କୁ କୌଣସି ଋତୁ ର ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡେ ନାହିଁ । ଖରା ବର୍ଷା ଶୀତ ଯେ କୌଣସି ଋତୁ ହଉ ନା କାହିଁକି ଗାଈ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରି ଆବର୍ଷ କ୍ଷୀର ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇ ପାରିବ । ଗାଈ ର ସାମାନ୍ୟ ରକ୍ଷଣ ବେକ୍ଷଣ ଓ ଯତ୍ନ ଦ୍ଵାରା ଚାଷୀ ବର୍ଷସାରା ଧନ ଉପର୍ଜନ କରି ପାରିବ ।

ମହୁ ଚାଷ

ମହୁମାଛି ପାଳିବା କୁ ଆପିକଳଚର୍ କୁହାଯାଏ ।ପୃଥିବୀରେ ବହୁତ୍ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ମହୁର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି । ମହୁ ର ଅନେକ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ରହିଛି । ଶରୀରର ବିଭିନ୍ନ ରୋଗକୁ ଉପଶମ କରିବାର କ୍ଷମତା ମହୁରେ ରହିଛି । ଆଜିକାଲି ର ଯୁବପିଢୀ ଓଜନ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ମହୁ ର ପ୍ରୟୋଗ ବହୁଳ ମାତ୍ରା ରେ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି କାରଣ ରୁ ମହୁ ର ଲୋକପ୍ରିୟତା ଦିନକୁ ଦିନ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି।

ମହୁମାଛି ଚାଷ ସାଧାରଣତଃ ପାହାଡିଆ ଅଞ୍ଚଳ ରେ କରାଯାଇଥାଏ ।କିନ୍ତୁ ଆଜିକାଲି ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି। ଏହି ବ୍ୟବସାୟ ରେ କମ ପରିଶ୍ରମ କରି ଅଧିକ ଅର୍ଥ ଉପାର୍ଜନ କରାଯାଇପାରେ ।

ମହୁଚାଷ କାଠବାକ୍ସରେ କରାଯାଏ। ଏହି ଚାଷ ଦ୍ଵାରା ମହୁମାଛି ଅଣ୍ଡା କୁ କୌଣସି କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚି ନ ଥାଏ। ମହୁମାଛି ଦ୍ଵାରା ବକ୍ସରୁ ମହୁ କୁ ସହଜରେ ବାହାର କରାଯାଇପାରେ । ଏହି ଚାଷ ରେ ଅତ୍ୟଳ୍ପ ବିନିଯୋଗ ସହିତ ଜଣେ ସହଜ ରେ ଅଧିକ ପରିମାଣ ରେ ଲାଭ ହାସଲ କରି ପାରିବ ।

ଛତୁ ଚାଷ

ବିଭିନ୍ନ ଲାଭଜନକ ଚାଷ ମଧ୍ୟରୁ ଛତୁ ଚାଷ ଅନ୍ୟତମ । ଯେ କୌଣସି ରସ୍ତୁରାଣ୍ଟ ରେ ନିରାମିଷ ଭୋଜନ ତାଲିକାରେ ଛତୁ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଓ ଲୋକପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଛତୁ ରେ ଅଧିକ ପ୍ରୋଟିନ ବା ପୁଷ୍ଟିସାର,ଧାତବ ଲବଣ ଓ ଭିଟାମିନ ଆଦି ଥିବାରୁ ବିଶ୍ଵ ଖାଦ୍ୟ ସଂସ୍ଥା ଛତୁ କୁ ଉନ୍ନତ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ବୋଲି ମତ ଦେଇଛନ୍ତି। ହୃଦରୋଗୀ,ବହୁମୁତ୍ର ରୋଗୀ,ଆମ୍ବ ରୋଗୀ, କୋଷ୍ଠ କାଠିନ୍ୟ ରୋଗୀ, ବୟସ୍କ,ଶିଶୁ ଓ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ।

ଏହି ଚାଷ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସହଜ । ଏହି ଚାଷ ପାଇଁ କୌଣସି ଯନ୍ତ୍ରପାତି କିମ୍ବା ବିଶେଷ ଜମି ର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ଏହା ଏତେ ସହଜ ଯେ ଗୃହିଣୀ ମାନେ ଓ ପିଲାମାନେ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ ରେ କରି ପାରିବେ । ପୁରୁଷ ମାନେ ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ ସହ ଅବସର ସମୟ କୁ ଛତୁ ଚାଷ ରେ ଲଗାଇ ପାରିବେ । କାରଣ ଏହି ଚାଷ ରେ ସମୟ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଲଗାଇବାକୁ ପଡେ ନାହିଁ ।

କ୍ଷୁଦ୍ରଚାଷୀ ଓ ଭୂମିହୀନ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କର ଘର ବାରି ଜମିରେ କୌଣସି ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ରେ ଛତୁ ଚାଷ କୁ ଆରମ୍ଭ କରି ତାଙ୍କର ଗୁଜୁରାଣ ମେଣ୍ଟାଇବାରେ ସମର୍ଥ ହୋଇପାରିବେ ।

ଏହି ଚାଷରେ ବହୁତ୍ କମ୍ ସାମଗ୍ରୀ ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।ଅଳ୍ପ ସମୟ ରେ ଓ ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମରେ ଅଧିକ ଆୟ ହୋଇ ପାରୁଥିବାରୁ ଏହା ଏକ ଲାଭଜନକ କୃଷି ।

ସଜନା ଚାଷ

ସଜନା ଏକ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ।ଏହାର ପତ୍ର ଓ ପୁଷ୍ପ କୁ ମଧ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଆକାରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଏଥିରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣ ରେ "କ" ଓ "ଖ" ଖଦ୍ୟପ୍ରାଣ ଏବଂ ଲୌହ ପ୍ରଭୃତି ଅନେକ ଲବଣ ରହିଛି ।

ସଜନାପତ୍ରର ରସ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ କମିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ତେଣୁ ଏହାର ପତ୍ରକୁ ପାଉଡର କିମ୍ବା ଜୁସ କୁ ଔଷଧ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି ।

ଏହି ଚାଷ ପାଇଁ କିଛି ଏକଡ ଜମି,ଆର୍ଦ୍ର ଓ ଉଷ୍ମ ଜଳବାୟୁ ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ସଜନା କୁ ଅଧିକ ଯତ୍ନର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ଏହି ଚାଷ ପାଇଁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ । କେବଳ ସାମାନ୍ୟ କେତୋଟି ସାବଧାନତା ଅବଲମ୍ବନ କରି ଏହି ଚାଷ ରେ ଚାଷୀ ବହୁତ ଲଭାନ୍ଵିତ ହୋଇପାରିବେ ।