!! ଉପନିଷଦ କଥା !!

କିଂ କାରଣଂ ବ୍ରହ୍ମ କୁତଃ ସ୍ମ ଜାତା , ଜୀବାମ କେନ କ୍ଵ ଚ ସଂପ୍ରତିଷ୍ଠାଃ ।

ଅଧିଷ୍ଠାତାଃ କେନ ସୁଖେ ତରେଷୁ ବର୍ତ୍ତାମହେ ବ୍ରହ୍ମ ବିଦୋ ବ୍ୟବସ୍ଥାମ୍ ।

-- ( ଶ୍ଵେତାଶ୍ଵତରୋପନିଷଦ, ଶ୍ଳୋକ-୧ )

"ପରଂବ୍ରହ୍ମ ପରମାତ୍ମା ଙ୍କୁ ଜାଣିବା ଏବଂ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଥିବା କିଛି ଜିଜ୍ଞାସୁ ପୁରୁଷ ନିଜ ନିଜ ଭିତରେ କହିବାକୁ ଲାଗିଲେ "ହେ ବେଦଜ୍ଞ ମହର୍ଷିଗଣ..! ଆମ୍ଭେ ମାନେ ବେଦରେ ପଢିଛୁ ଯେ ଏହି ସମସ୍ତ ଜଗତ ର କାରଣ ବ୍ରହ୍ମ ଅଟନ୍ତି ; ସେହି ବ୍ରହ୍ମ କିଏ ? ଆମେ ସବୁ ଲୋକ କାହାଠାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛୁ ? ଆମର ମୂଳ କ'ଣ ?

କାହା ପ୍ରଭାବ ରେ ଆମେ ବଞ୍ଚିଛୁ ? ଆମ ଜୀବନ ର ଆଧାର କିଏ ? ଏବଂ ଆମର ପୁଣ୍ୟତୟା ସ୍ଥିତି କାହାଠାରେ ଅଛି ? ଅର୍ଥାତ୍ ଆମେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଭୂତକାଳ ରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେବା ପରେ ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳରେ ଏବଂ ଏହା ପରେ ପ୍ରଳୟ କାଳରେ କାହାଠାରେ ସ୍ଥିତ ରହିବୁ? ଆମର ପରମ ଆଶ୍ରୟ କିଏ ? ତଥା ଆମର ଅଧିଷ୍ଠାତା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କର ବ୍ୟବସ୍ଥା କିଏ କରେ ? ଯାହାର ରଚିତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁସାରେ ଆମେ ସୁଖଦୁଃଖ ଭୋଗ କରୁଛୁ , ସେ ଏହି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଗତ ର ସୁବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଇଥିବା ଏହାର ସଞ୍ଚାଳକ ବା ସ୍ଵାମୀ କିଏ ଅଟନ୍ତି ??

👉 "ଏହି ପ୍ରକାରେ ପରଂବ୍ରହ୍ମ ପରମାତ୍ମା ଙ୍କୁ ଖୋଜିବା, ତାଙ୍କୁ ଜାଣିବା ଏବଂ ପାଇବା ପାଇଁ ଉତ୍କଟ ଅଭିଳାଷ ର ସହିତ ଉତ୍ସାହ ପୂର୍ବକ ପରସ୍ପର ଭିତରେ ବିଚାର କରିବା ପରମାତ୍ମା ଙ୍କ ସତ୍ତା କୁ ଜାଣିଥିବା ମହାପୁରୁଷ ମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ ବିନୟଭାବ ଏବଂ ଶ୍ରଦ୍ଧାପୂର୍ବକ ପଚାରିବା, ତାଙ୍କରି ଦ୍ଵାରା କୁହା ଯାଇଥିବା କଥା କୁ ଧ୍ୟାନ ପୂର୍ବକ ଶୁଣି କାମରେ ଲଗାଇବା ଏହାକୁ "ସତ୍ସଙ୍ଗ" କୁହାଯାଏ । ଏହି ଉପନିଷଦ ର ପ୍ରଥମ ଶ୍ଳୋକ ରେ ସତ୍ସଙ୍ଗ ର ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି । ଏଥିରୁ ସତ୍ସଙ୍ଗ ର ଅନାଦିତା ଏବଂ ଅଲୌକିକତା ମହତ୍ତ୍ଵ ସୂଚିତ ହୋଇଥାଏ ।"

କାଳଃ ସ୍ଵଭାବୋ ନିୟତିର୍ୟଦୁଚ୍ଛା ଭୂତାନି ଯୋନିଃପୁରୁଷ ଇତି ଚିନ୍ତ୍ୟା ।

ସଂଯୋଗ ଏଷାଂ ନ ତ୍ଵାତ୍ମଭାବାଦାତ୍ମାପ୍ୟନିଶଃ ସୁଖଦୁଃଖୋହେତୋଃ।

ସେ କହିବାକୁ ଲାଗିଲେ ହେ ବେଦ ଶାସ୍ତ୍ର ରେ ଅନେକ କାରଣ ର ବର୍ଣ୍ଣନା ଆସିଛି । କେଉଁଠାରେ କାଳ କୁ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ; କାହିଁକି ନା କୈାଣସି ନା କୈାଣସି ସମୟରେ ହିଁ ବସ୍ତୁ ମାନଙ୍କର ଉତ୍ପତ୍ତି ଦେଖାଯାଏ, ଜଗତର ରଚନା ଓ ପ୍ରଳୟ ମଧ୍ୟ କାଳ ର ଅଧୀନ ବୋଲି ଶୁଣାଯାଏ । କେଉଁଠାରେ ସ୍ଵଭାବ କୁ କାରଣ କୁହାଯାଏ ; କାହିଁକି ନା ବୀଜ ର ଅନୁରୂପ ରେ ହିଁ ବୃକ୍ଷ ର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ରେ ଯେଉଁ ସ୍ବଭାବିକ ଶକ୍ତି ରହିଛି , ସେଥିରୁ ତା'ର କାର୍ଯ୍ୟ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥିବାର ଦେଖାଯାଇଛି । ଏଥିରୁ ଏହା ସିଦ୍ଧ ହେଉଛି ଯେ ବସ୍ତୁଗତ ଶକ୍ତିରୂପୀ ଯେଉଁ ସ୍ଵଭାବ ରହିଛି ତାହା କାରଣ ଅଟେ । କେଉଁଠାରେ କର୍ମ କୁ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ; କାହିଁକି ନା କର୍ମାନୁସାରେ ଜୀବ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଯୋନି ରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଵଭାବ ଆଦିରେ ଯୁକ୍ତ ହୋଇ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଆନ୍ତି । କେଉଁଠାରେ ଆକସ୍ମିକ ଘଟଣା କୁ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । କେଉଁଠାରେ ପଞ୍ଚମହାଭୂତ ତ କେଉଁଠାରେ ଜୀବ କୁ ଜଗତର କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । ଅତଃ ଆମକୁ ବିଚାର କରିବାକୁ ହେବ ଯେ ବାସ୍ତବ ରେ କାରଣ କିଏ ? ବିଚାର ଦ୍ଵାରା ବୁଝାପଡୁଛି ଯେ କାଳ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପଞ୍ଚମହାଭୂତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୁହାଯାଇଥିବା ଜଡ଼ ପଦାର୍ଥ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କେହି ଜଗତ ର କାରଣ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ଅଲଗା ଅଲଗା ତ କ'ଣ ? ଏ ସମସ୍ତେ ମିଶି ମଧ୍ୟ ଜଗତ ର କାରଣ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ ; କାହିଁକି ନା ଏସବୁ "ଜଡ଼" ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ "ଚେତନ" ର ଅଧୀନ ଅଟନ୍ତି , ଏଥିରେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଶକ୍ତି ନାହିଁ । ଯେଉଁ ଜଡବସ୍ତୁ ର ମିଶ୍ରଣ ରେ କୈାଣସି ନୂଆ ଜିନିଷ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ, ତାହା ତା'ର ସଞ୍ଚାଳକ ଚେତନ "ଆତ୍ମା" ର ହିଁ ଅଧୀନ ଏବଂ ତାହାର ଭୋଗାର୍ଥେ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପୁରୁଷ ଅର୍ଥାତ୍ ଜୀବାତ୍ମା ମଧ୍ୟ ଜଗତ ର କାରଣ ହୋଇ ପାରିବ ନାହିଁ ; କାହିଁକି ନା ସେ ସୁଖଦୁଃଖ ହେତୁଭୂତ ପ୍ରାରବ୍ଧ ର ଅଧୀନ ଅଟେ, ସେ ବି ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ରୂପରେ କିଛି କରି ପାରିବ ନାହିଁ । ଅତଃ କାରଣ ତତ୍ତ୍ଵ କିଛି ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାର ଅଟେ ।" ( କ୍ରମଶଃ )

!! ଓଁ ନମୋଃ ଭଗବତେ ବାସୁଦେବାୟ !!

ଉପନିଷଦ କଥା ଶ୍ଵେତାଶ୍ଵତରୋପନିଷଦ, ଶ୍ଳୋକ-୧

ଉପନିଷଦ କଥା ଶ୍ଵେତାଶ୍ଵତରୋପନିଷଦ, ଶ୍ଳୋକ-୧