ଓଡ଼ିଶାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ନାମରେ ବିଶ୍ଵ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ଏହି ମନ୍ଦିର ଉଚ୍ଚତା ୬୫ ମିଟର ଅଟେ ।ଏହି ଚାରି ପାଶ୍ୱରେ ରହିଛି ସୁଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଚୀର ଯାହାକୁ ମେଘାଳ ପ୍ରାଚୀର ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଅନେକ ଦେବ ଦେବୀଙ୍କ ମନ୍ଦିର ରହିଛି ।କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ବଡ ମନ୍ଦିର ହେଉଛି ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ।ଦ୍ଵାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ରେ ଏହି ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପନା ହୋଇଥିଲା ।ଦ୍ଵାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ଗଙ୍ଗ ବଂଶର ରାଜା ଅଙ୍ଗନବର୍ମନ ଚୋଡଗଙ୍ଗ ଦେବ ବର୍ତ୍ତମାନ ବଡ ଦାଣ୍ଡ ପତନ ଠାରୁ ୨୧୪ ଫୁଟ ୮ ଇଞ୍ଚ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଓ ଅନଙ୍ଗ ଭୀମ ଦେବ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଶ୍ରୀବିଗ୍ରିହ ମାନଙ୍କୁ ଅଧିଷ୍ଠିତ କରାଇଥିଲେ ।ଏହା ଦଶ ଏକର ଆୟତନ ବିଶିଷ୍ଟ ଜମି ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ।୧୪୫୨ ଖୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଗଜପତି କପିଳେନ୍ଦ୍ର ଦେବ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଚତୁଃପାଶ୍ୱର୍ରେ ମେଘନାଦ ପାଚେରୀର ନିର୍ମାଣ କରାଇଥିଲେ ।ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ୬୬୫ ଫୁଟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ୬୪୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତା ୨୨ ଫୁଟ ।

ଏହି ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ର କିଛି ରହସ୍ୟମୟ କଥା ଅଛି ସେଗୁଡିକ ହ ;-

(୧) ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ପତିତପାବନ ପବନ ଗତିରେ ବିପରୀତ ଦିଗକୁ ଉଡ଼ିଥାଏ।

(୨) ଦିନ ବା ରାତି ସମୟରେ ପକ୍ଷୀ ବା ଉଡ଼ା ଜାହାଜ ଏହି ମନ୍ଦିର ଉପରେ ଉଡେ ନାହିଁ।

(୩) ପୁରୀ ରେ ଯେ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ନୀଳ ଚକ୍ର ଆଡ଼କୁ ମୁହଁ କରି ଛିଡ଼ା ହେଲେ ।ନୀଳ ଚକ୍ର ଟି ଆପଣ ଙ୍କ ସାମ୍ନା କୁ ମୁଁହ କରି ଥିବା ଭଳି ଦେଖଯାଇଥାଏ।

(୪) ଯେ କୌଣସି ସମୟରେ ସମୁଦ୍ର ମୁହାଣରେ ଦିନ ସମୟରେ ଭୂ ମେରୁ ସମୁଦ୍ର କୁ ପବନ ବହୁଥାଏ କିନ୍ତୁ ପୁରୀ ସମୁଦ୍ରରେ ଏହା ଓଲଟା ହୋଇଥାଏ ।

(୫) ମନ୍ଦିର ର ମୁଖ୍ୟ ରହସ୍ୟ ଯାହାକୁ ସିଂହ ଦ୍ଵାର କୁହାଯାଏ ।ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ସିଂହ ଦ୍ଵାର ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିବେ ଏହି ସମୟରେ ସମୁଦ୍ର ର ଗର୍ଜନ ଶୁଣିବାକୁ ପାଇବେ ନାହିଁ ।କିନ୍ତୁ ପୁରୀରେ

ଆଉ ଯେ କୌଣସି ଜାଗାରେ ଛିଡ଼ା ହେଲେ ସମୁଦ୍ର ର ଗର୍ଜନ ଶୁଣିପାରିବେ ।

(୬) ପୁରୀ ମନ୍ଦିରରେ ବର୍ଷ ସାରା ଗୋଟିଏ ପରି ବାରର ରୋଷଇ କରାଯାଇଥାଏ ।କେବେବି ଏ ବଳେନି କି ନିଅଣ୍ଟ ହୁଏନି।ହଜାର ହଜାର ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଥବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ସଂଖ୍ୟାରେ ଲୋକ ଆସନ୍ତି ନା କେବେ ବଳିଚି ନା କେବେ ନିଅଣ୍ଟ ହୋଇଛି । ପୁରାପୁରି ଠିକ୍ ହୋଇଥାଏ ।

(୮) ସିଂହ ଦ୍ଵାର ସାମ୍ନାରେ ଥିବା ମୁଗୁନି ପଥର ନିର୍ମିତ ୩୪ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚର ଅରୁଣ ସ୍ତମ୍ବର ଚାଇ ଦିନ ସମୟ ରେ ଅଦୃଶ୍ୟ ରହିଥାଏ । ଖରା ,ବର୍ଷା ,ଶୀତ ଋତୁରେ ଅରୁଣ ସ୍ତମ୍ବର ଛାଇ ଭୂମି ଉପରେ

ପଡ଼ିନଥାଏ ।

(୯) କିଛି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଉପରକୁ ଗୋଟେ ବଡ ପଥର ଖସିପଡ଼ିଥିଲା ।ଏହାର ଓଜନ ୧୦ ରୁ ୧୫ ଟନ୍ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ।ତେବେ ଏହି ପଥର ଟି ମନ୍ଦିର ର କେଉଁ ସ୍ଥାନରୁ ଖସିଛି ତାହା ଆଜି ପର୍ଯନ୍ତେ ଜଣା ପଡ଼ିଲା ନାହିଁ। ଜାଣି ନପାରିବେ ଘଟଣା ରହସ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।

(୧୦) ଦକ୍ଷିଣ ଦ୍ଵାର ର ପୂର୍ବ ବେଡା କୁ ଲାଗିଥିବା ଲମ୍ବା ପଥର ଟିକୁ ଆଘାତ କଲେ ସେଥିରୁ ସଙ୍ଗୀତର ସ୍ବର ବାହାରୁଥିବା ଜଣାଯାଏ ।

(୧୧) ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ବାମ ପଟରେ ବଟ ବୃକ୍ଷ ରହିଛି ।ଏହି ବୃକ୍ଷଟି ପୁରାତନ କାଳରୁ ରହିଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।ଆଜି ବି ଗୁପ୍ତ ବୃକ୍ଷ ଟି ସେହି ଠାରେ ଠିଆ ହୋଇ ରହିଛି ।

(୧୨) ଏହି ମନ୍ଦିର ର ଛାଇ କେବେ ବି ଭୂମିରେ ପଡ଼ିଥାଏ

ରହସ୍ୟ ମୟ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର

ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ରହସ୍ୟ