ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୧॥

ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ଉଵାଚ ।

କୈଲାସଶିଖରେ ରମ୍ୟେ ନାନାଧାତୁଵିଚିତ୍ରିତେ ।

ନାନାଦ୍ରୁମଲତାକୀର୍ଣେ ନାନାପକ୍ଷିନିନାଦିତେ ॥ ୧॥

ଗଙ୍ଗାନିର୍ଝରସଂଜାତେ ସତତଂ ଚାରୁନିଃସ୍ଵନେ ।

ଦେଵଦେଵଂ ମହାଦେଵଂ ପର୍ୟପୃଚ୍ଛତ ଭାର୍ଗଵଃ ॥ ୨॥

ରାମ ଉଵାଚ ।

ଦେଵଦେଵ ମହାଦେଵ ଗଙ୍ଗାଲୁଲିତମୂର୍ଧଜ ।

ଶଶାଙ୍କଲେଖାସଂୟୁକ୍ତ ଜଟାଭାରତିଭାସ୍ଵର ॥ ୩॥

ପାର୍ଵତୀଦତ୍ତଦେହାର୍ଧ କାମକାଲାଙ୍ଗନାଶନ ।

ଭଗନେତ୍ରାନ୍ତକାଚିନ୍ତ୍ୟ ପୂଷ୍ଣୋ ଦଶନଶାତନ ॥ ୪॥

ତ୍ଵତ୍ତଃ ପରତରଂ ଦେଵଂ ନାନ୍ୟଂ ପଶ୍ୟାମି କଞ୍ଚନ ।

ପୂଜୟନ୍ତି ସଦା ଲିଙ୍ଗଂ ତଵ ଦେଵାଃ ସଵାସଵାଃ ॥ ୫॥

ସ୍ତୁଵନ୍ତି ତ୍ଵାମୃଷିଗଣା ଧ୍ୟାୟନ୍ତି ଚ ମୁହୁର୍ମୁହୁଃ ।

ପୂଜୟନ୍ତି ତଥା ଭକ୍ତ୍ୟା ଵରଦଂ ପରମେଶ୍ଵର ॥ ୬॥

ଜଗତୋଽସ୍ୟ ସମୁତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥିତିସଂହାରପାଲନେ ।

ତ୍ଵାମେକଂ କାରଣଂ ମନ୍ୟେ ତ୍ଵୟି ସର୍ଵଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍ ॥ ୭ ॥

କଂ ତ୍ଵଂ ଧ୍ୟାୟସି ଦେଵେଶ ତତ୍ର ମେ ସଂଶୟୋ ମହାନ୍ ।

ଆଚକ୍ଷ୍ଵ ତନ୍ମେ ଭଗଵନ୍ ୟଦ୍ୟନୁଗ୍ରାହ୍ୟତା ମୟି ॥ ୮॥

ପ୍ରମାଦସାମ୍ମୁଖ୍ୟତୟା ମୟୈତଦ୍ଵିସ୍ରମ୍ଭମାସାଦ୍ୟ ଜଗତ୍ପ୍ରଧାନ ।

ଭଵନ୍ତମୀଡ୍ୟଂ ପ୍ରଣିପତ୍ୟ ମୂର୍ଧ୍ନା ପୃଚ୍ଛାମି ସଞ୍ଜାତକୁତୂହଲାତ୍ମା ॥ ୯॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ

ପରଶୁରାମୋପାଖ୍ୟାନେ

ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ରାମପ୍ରଶ୍ନୋ ନମୈକପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୧॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ

ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ଦ୍ଵିତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୨॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ତ୍ଵଦୁକ୍ତୋଽୟମନୁପ୍ରଶ୍ନୋ ରାମ ରାଜୀଵଲୋଚନ ।

ତ୍ଵମେକଃ ଶ୍ରୋତୁମର୍ହୋଽସି ମତ୍ତୋ ଭୃଗୁକୁଲୋଦ୍ଵହ ॥ ୧॥

ୟତ୍ତତ୍ପରମକଂ ଧାମ ମମ ଭାର୍ଗଵନନ୍ଦନ ।

ୟତ୍ତଦକ୍ଷରମଵ୍ୟକ୍ତଂ ପାରଂ ୟସ୍ମାନ୍ନ ଵିଦ୍ୟତେ ।

ଜ୍ଞାନଜ୍ଞେୟଂ ଜ୍ଞାନଗମ୍ୟଂ ହୃଦି ସର୍ଵସ୍ୟ ଚାଶ୍ରିତମ୍ ॥ ୨॥

ତ୍ଵାମହଂ ପୁଣ୍ଡରୀକାକ୍ଷଂ ଚିନ୍ତୟାମି ଜନାର୍ଦନମ୍ ।

ଏତଦ୍ରାମ ରହସ୍ୟଂ ତେ ୟଥାଵତ୍କଥିତଂ ଵଚଃ ॥ ୩॥

ୟେ ଭକ୍ତାସ୍ତମଜଂ ଦେଵଂ ନ ତେ ୟାନ୍ତି ପରାଭଵମ୍ ।

ତମୀଶମଜମଵ୍ୟକ୍ତଂ ସର୍ଵଭୂତପରାୟଣମ୍ ॥ ୪॥

ନାରାୟଣମନିର୍ଦେଶ୍ୟଂ ଜଗତ୍କାରଣକାରଣମ୍ ।

ସର୍ଵତଃ ପାଣିପାଦଂ ତଂ ସର୍ଵତୋଽକ୍ଷିଶିରୋମୁଖମ୍ ॥ ୫॥

ସର୍ଵତଃ ଶ୍ରୁତିମଲ୍ଲୋକେ ସର୍ଵମାଵୃତ୍ୟ ତିଷ୍ଠତି ।

ସାର୍ଵେନ୍ଦ୍ରିୟଗୁଣାଭାସଂ ସର୍ଵେନ୍ଦ୍ରିୟଵିଵର୍ଜିତମ୍ ॥ ୬॥

ଅସକ୍ତଂ ସର୍ଵତଶ୍ଚୈଵ ନିର୍ଗୁଣଂ ଗୁଣଭୋକ୍ତୃ ଚ ।

ବହିରନ୍ତଶ୍ଚ ଭୂତନାମଚରଶ୍ଚର ଏଵ ଚ ॥ ୭॥

ସୂକ୍ଷ୍ମତ୍ଵାତ୍ତଦଵିଜ୍ଞେୟଂ ଦୂରସ୍ଥଂ ଚାନ୍ତିକଂ ଚ ୟତ୍ ।

ଅଵିଭକ୍ତଂ ଵିଭକ୍ତେଷୁ ଵିଭକ୍ତମିଵ ଚ ସ୍ଥିତମ୍ ॥ ୮॥

ଭୂତଵର୍ତି ଚ ତଜ୍ଜ୍ଞେୟଂ ଗ୍ରସିଷ୍ଣୁ ପ୍ରଭଵିଷ୍ଣୁ ଚ । ଭୂତଭର୍ତୃ-as per

BG)

ଜ୍ୟୋତିଷାମପି ତଜ୍ଜ୍ୟୋତିଃ ତମସାଂ ପରମୁଚ୍ୟତେ ॥ ୯॥ (ତମସଃ-as per BG)

ଅନାଦିମତ୍ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ନ ସତ୍ତନ୍ନାଽସଦୁଚ୍ୟତେ ।

ପ୍ରକୃତିର୍ଵିକୃତିର୍ୟୋଽସୌ ଜଗତାଂ ଭୂତଭାଵନଃ ॥ ୧୦॥

ୟସ୍ମାତ୍ପରତରଂ ନାସ୍ତି ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ଇଚ୍ଛାମାତ୍ରମିଦଂ ସର୍ଵଂ ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ସଚରାଚରମ୍ ॥ ୧୧॥

ୟସ୍ୟ ଦେଵାଦିଦେଵସ୍ୟ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ୟସ୍ମିନ୍ ସର୍ଵଂ ୟତଃ ସର୍ଵଂ ୟଃ ସର୍ଵଂ ସର୍ଵତଶ୍ଚ ୟଃ ॥ ୧୨॥

ୟଶ୍ଚ ସର୍ଵମୟୋ ଦେଵସ୍ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟୟମ୍ ।

ୟୋଗୀଶ୍ଵରଂ ପଦ୍ମନାଭଂ ଵିଷ୍ଣୁଂ ଜିଷ୍ଣୁଂ ଜଗତ୍ପତିମ୍ ॥ ୧୩॥

ଜଗନ୍ନାଥଂ ଵିଶାଲାକ୍ଷଂ ଚିନ୍ତୟାମି ଜଗଦ୍ଗୁରୁମ୍ ।

ଶୁଚିଂ ଶୁଚିପଦଂ ହଂସଂ ତତ୍ପରଂ ପରମେଷ୍ଠିନମ୍ ॥ ୧୪॥

ୟୁକ୍ତ୍ଵା ସର୍ଵାତ୍ମନାଽଽତ୍ମାନଂ ତଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ଜଗତ୍ପତିମ୍ ।

ୟସ୍ମିନ୍ ଵିଶ୍ଵାନି ଭୂତାନି ତିଷ୍ଠନ୍ତି ଚ ଵିଶନ୍ତି ଚ ॥ ୧୫॥

ଗୁଣଭୂତାନି ଭୂତେଶେ ସୂତ୍ରେ ମଣିଗଣା ଇଵ ।

ୟସ୍ମିନ୍ନିତ୍ୟେ ତତେ ତନ୍ତୌ ଦୃଷ୍ଟେ ସ୍ରଗିଵ ତିଷ୍ଠତି ॥ ୧୬॥

ସଦସଦ୍ଗ୍ରଥିତଂ ଵିଶ୍ଵଂ ଵିଶ୍ଵାଙ୍ଗେ ଵିଶ୍ଵକର୍ମଣି ।

ହରିଂ ସହସ୍ରଶିରସଂ ସହସ୍ରଚରଣେକ୍ଷଣମ୍ ॥ ୧୭॥

ପ୍ରାହୁର୍ନାରାୟଣଂ ଦେଵଂ ୟଂ ଵିଶ୍ଵସ୍ୟ ପରାୟଣମ୍ ।

ଅଣୀୟସାମଣୀୟାଂସଂ ସ୍ଥଵିଷ୍ଠଂ ଚ ସ୍ଥଵୀୟସାମ୍ ॥ ୧୮॥

ଗରୀୟସାଂ ଗରିଷ୍ଠଂ ଚ ଶ୍ରେଷ୍ଠଂ ଚ ଶ୍ରେୟସାମପି ।

ୟଂ ଵାକେଷ୍ଵନୁଵାକେଷୁ ନିଷତ୍ସୂପନିଷତ୍ସ୍ଵପି ॥ ୧୯॥

ଗୃଣନ୍ତି ସତ୍ୟକର୍ମାଣଂ ସତ୍ୟଂ ସତ୍ୟେଷୁ ସାମସୁ ।

ଚତୁର୍ଭିଶ୍ଚତୁରାତ୍ମାନଂ ସତ୍ତ୍ଵସ୍ଥଂ ସାତ୍ତ୍ଵତାଂ ପତିମ୍ ॥ ୨୦॥

ୟଂ ଦିଵ୍ୟୈର୍ଦେଵମର୍ଚନ୍ତି ମୁହ୍ୟୈଃ ପରମନାମଭିଃ ।

ୟମନନ୍ୟୋ ଵ୍ୟପେତାଶୀରାତ୍ମାନଂ ଵୀତକଲ୍ମଷମ୍ ॥ ୨୧॥

ଇଷ୍ଟ୍ଵାନନ୍ତ୍ୟାୟ ଗୋଵିନ୍ଦଂ ପଶ୍ୟତ୍ୟାତ୍ମନ୍ୟଵସ୍ଥିତମ୍ ।

ପୁରାଣଃ ପୁରୁଷଃ ପ୍ରୋକ୍ତୋ ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରୋକ୍ତୋ ୟୁଗାଦିଷୁ ॥ ୨୨॥

କ୍ଷୟେ ସଙ୍କର୍ଷଣଃ ପ୍ରୋକ୍ତସ୍ତମୁପାସ୍ୟମୁପାସ୍ମହେ ।

ୟମେକଂ ବହୁଧାଽଽତ୍ମାନଂ ପ୍ରାଦୁର୍ଭୂତମଧୋକ୍ଷଜମ୍ ॥ ୨୩॥

ନାନ୍ୟଭକ୍ତାଃ କ୍ରିୟାଵନ୍ତୋ ୟଜନ୍ତେ ସର୍ଵକାମଦମ୍ ।

ୟମାହୁର୍ଜଗତାଂ କୋଶଂ ୟସ୍ମିନ୍ ସନ୍ନିହିତାଃ ପ୍ରଜାଃ ॥ ୨୪॥

ୟସ୍ମିନ୍ ଲୋକାଃ ସ୍ଫୁରନ୍ତୀମେ ଜଲେ ଶକୁନୟୋ ୟଥା ।

ଋତମେକାକ୍ଷରଂ ବ୍ରହ୍ମ ୟତ୍ତତ୍ସଦସତଃ ପରମ୍ ॥ ୨୫॥

ଅନାଦିମଧ୍ୟପର୍ୟନ୍ତଂ ନ ଦେଵା ନର୍ଷୟୋ ଵିଦୁଃ ।

ୟଂ ସୁରାସୁରଗନ୍ଧର୍ଵାସ୍ସସିଦ୍ଧର୍ଷିମହୋରଗାଃ ॥ ୨୬॥

ପ୍ରୟତା ନିତ୍ୟମର୍ଚନ୍ତି ପରମଂ ଦୁଃଖଭେଷଜମ୍ ।

ଅନାଦିନିଧନଂ ଦେଵମାତ୍ମୟୋନିଂ ସନାତନମ୍ ॥ ୨୭॥

ଅପ୍ରତର୍କ୍ୟମଵିଜ୍ଞେୟଂ ହରିଂ ନାରାୟଣଂ ପ୍ରଭୁମ୍ ।

ଅତିଵାୟ୍ଵିନ୍ଦ୍ରକର୍ମାଣଂ ଚାତିସୂର୍ୟାଗ୍ନିତେଜସମ୍ ॥ ୨୮॥

ଅତିବୁଦ୍ଧୀନ୍ଦ୍ରିୟଗ୍ରାମଂ ତଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ପ୍ରଜାପତିମ୍ ।

ୟଂ ଵୈ ଵିଶ୍ଵସ୍ୟ କର୍ତାରଂ ଜଗତସ୍ତସ୍ଥୁଷାଂ ପତିମ୍ ॥ ୨୯॥

ଵଦନ୍ତି ଜଗତୋଽଧ୍ୟକ୍ଷମକ୍ଷରଂ ପରମଂ ପଦମ୍ ।

ୟସ୍ୟାଗ୍ନିରାସ୍ୟଂ ଦ୍ୟୌର୍ମୂର୍ଧା ଖଂ ନାଭିଶ୍ଚରଣୌ କ୍ଷିତିଃ ॥ ୩୦॥

ଚନ୍ଦ୍ରାଦିତ୍ୟୌ ଚ ନୟନେ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ୟସ୍ୟ ତ୍ରିଲୋକୀ ଜଠରେ ୟସ୍ୟ କାଷ୍ଠାଶ୍ଚ ଵାହନାଃ ॥ ୩୧॥

ୟସ୍ୟ ଶ୍ଵାସଶ୍ଚ ପଵନସ୍ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ଵିଷୟେ ଵର୍ତମାନାନାଂ ୟଂ ତଂ ଵୈଶେଷିକୈର୍ଗୁଣୈଃ ॥ ୩୨॥

ପ୍ରାହୁର୍ଵିଷୟଗୋପ୍ତାରଂ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ପରଃ କାଲାତ୍ପରୋ ୟଜ୍ଞାତ୍ପରସ୍ସଦସତଶ୍ଚ ୟଃ ॥ ୩୩॥

ଅନାଦିରାଦିର୍ଵିଶ୍ଵସ୍ୟ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ୟସ୍ୟ କ୍ଷିତିର୍ଜାତା ଶ୍ରୋତ୍ରାଭ୍ୟାଂ ଚ ତଥା ଦିଶଃ ॥ ୩୪॥

ପୂର୍ଵଭାଗେ ଦିଵଂ ୟସ୍ୟ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।

ନାଭ୍ୟାଂ ୟସ୍ୟାନ୍ତରିକ୍ଷସ୍ୟ ନାସାଭ୍ୟାଂ ପଵନସ୍ୟ ଚ ॥ ୩୫॥

ପ୍ରସ୍ଵେଦାଦମ୍ଭସାଂ ଜନ୍ମ ତଂ ଦେଵଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ॥ ୩୬॥

ଵରାହଶୀର୍ଷଂ ନରସିଂହରୂପଂ

ଦେଵେଶ୍ଵରଂ ଵାମନରୂପରୂପମ୍ ।

ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟନାଥଂ ଵରଦଂ ଵରେଣ୍ୟଂ

ତଂ ରାମ ନିତ୍ୟଂ ମନସା ନତୋଽସ୍ମି ॥ ୩୭॥

ଵକ୍ତ୍ରାଦ୍ୟସ୍ୟ ବ୍ରାହ୍ମଣାସ୍ସମ୍ପ୍ରଭୂତା

ୟଦ୍ଵକ୍ଷସଃ କ୍ଷତ୍ରିୟାଃ ସମ୍ପ୍ରଭୂତାଃ ।

ୟସ୍ୟୋରୁୟୁଗ୍ମାଚ୍ଚ ତଥୈଵ ଵୈଶ୍ୟାଃ

ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ତଥା ୟସ୍ୟ ଶୂଦ୍ରାଃ ପ୍ରସୂତାଃ ॥ ୩୮॥

ଵ୍ୟାପ୍ତଂ ତଥା ୟେନ ଜଗତ୍ସମଗ୍ରଂ

ଵିଭୂତିଭିର୍ଭୂତଭଵୋଦ୍ଭଵେନ ।

ଦେଵାଧିନାଥଂ ଵରଦଂ ଵରେଣ୍ୟଂ

ତଂ ରାମ ନିତ୍ୟଂ ମନସା ନତୋଽସ୍ମି ॥ ୩୯॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ

ଶ୍ରୀଭାର୍ଗଵରାମପ୍ରଶ୍ନେ

ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ଧ୍ୟେୟନିର୍ଦେଶୋ ନାମ ଦ୍ଵିପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୨॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୩॥

ରାମ ଉଵାଚ ।

ଵରାହଂ ନରସିଂହଂ ଚ ଵାମନଂ ଚ ମହେଶ୍ଵର ।

ତ୍ଵତ୍ତୋଽହଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ପ୍ରାଦୁର୍ଭାଵାନ୍ମହାତ୍ମନଃ ॥ ୧॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଅଦିତିଶ୍ଚ ଦିତିଶ୍ଚୈଵ ଦ୍ଵେ ଭାର୍ୟେ କଶ୍ୟପସ୍ୟ ଚ ।

ଅଦିତିର୍ଜନୟାମାସ ଦେଵାନିନ୍ଦ୍ରପୁରୋଗମାନ୍ ॥ ୨॥

ଦିତିଶ୍ଚ ଜନୟାମାସ ଦ୍ଵୌ ପୁତ୍ରୌ ଭୀମଵିକ୍ରମୌ ।

ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ହିରଣ୍ୟକଶିପୁଂ ତଥା ॥ ୩॥

ତତୋଽଭିଷିକ୍ତଵାନ୍ ଶକ୍ରଂ ଦେଵରାଜ୍ୟେ ପ୍ରଜାପତିଃ ।

ଦାନଵାନାଂ ତଥା ରାଜ୍ୟେ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଂ ବଲୋତ୍କଟମ୍ ॥ ୪॥

ଅଭିଷିଚ୍ୟ ତୟୋଃ ପ୍ରାଦାତ୍ସ୍ଵର୍ଗଂ ପାତାଲମେଵ ଚ ।

ପାତାଲଂ ଶାସତି ତଥା ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷେ ମହାସୁରେ ॥ ୫॥

ଧରାଧାରା ଧରାଂ ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵା ଖମୁତ୍ପେତୂ ରୟାତ୍ପୁରା । ଧରାଧରା?

ପକ୍ଷଵନ୍ତୋ ମହାଭାଗ ନୂନଂ ଭାଵ୍ୟର୍ଥଚୋଦିତାଃ ॥ ୬॥

ଧରାଧରପରିତ୍ୟକ୍ତା ଧରା ଚଲନିବନ୍ଧନା ।

ୟଦା ତଦା ଦୈତ୍ୟପୁରଂ ସକଲଂ ଵ୍ୟାପ୍ତମମ୍ଭସା ॥ ୭॥

ଦୃଷ୍ଟ୍ଵୈଵ ସ୍ଵପୁରଂ ଵ୍ୟାପ୍ତମମ୍ଭସା ଦିତିଜୋତ୍ତମଃ ।

ସୈନ୍ୟମୁଦ୍ୟୋଜୟାମାସ ଜାତଶଙ୍କଃ ସୁରାନ୍ ପ୍ରତି ॥ ୮॥

ଉଦ୍ୟୁକ୍ତେନ ସ ସୈନ୍ୟେନ ଦୈତ୍ୟାନାଂ ଚତୁରଙ୍ଗିଣା ।

ଵିଜିତ୍ୟ ତ୍ରିଦଶାଞ୍ଜନ୍ୟେ ଆଜହାର ତ୍ରିଵିଷ୍ଟପମ୍ ॥ ୯॥

ହୃତାଧିକାରାସ୍ତ୍ରିଦଶା ଜଗ୍ମୁଃ ଶରଣମଞ୍ଜସା ।

ଦେଵରାଜଂ ପୁରସ୍କୃତ୍ୟ ଵାସୁଦେଵମଜଂ ଵିଭୁମ୍ ॥ ୧୦॥

ତ୍ରିଦଶାନ୍ ଶରଣଂ ପ୍ରପ୍ତାନ୍ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଵିଵାସିତାନ୍ ।

ସଂୟୋଜ୍ୟାଭୟଦାନେନ ଵିସସର୍ଜ ଜନାର୍ଦନଃ ॥ ୧୧॥

ଵିସୃଜ୍ୟ ତ୍ରିଦଶାନ୍ ସର୍ଵାନ୍ ଚିନ୍ତୟାମାସ କେଶଵଃ ।

କିନ୍ନୁ ରୂପମହଂ କୃତ୍ଵା ଘାତୟିଷ୍ୟେ ସୁରାର୍ଦନମ୍ ॥ ୧୨॥

ତିର୍ୟଙ୍ମନୁଷ୍ୟଦେଵାନାମଵଧ୍ୟଃ ସ ସୁରାନ୍ତକଃ ।

ବ୍ରହ୍ମଣୋ ଵରଦାନେନ ତସ୍ମାତ୍ତସ୍ୟ ଵଧେପ୍ସୟା ॥ ୧୩॥

ନୃଵରାହୋ ଭଵିଷ୍ୟାମି ନ ଦେଵୋ ନ ଚ ମାନୁଷଃ ।

ତିର୍ୟଗ୍ରୂପେଣ ଚୈଵାହଂ ଘାତୟିଷ୍ୟାମି ତଂ ତତଃ ॥ ୧୪॥

ଏତାଵଦୁକ୍ତ୍ଵା ସଙ୍ଗେନ ନୃଵରାହୋଽଭଵତ୍ପ୍ରଭୁଃ ।

ଚୂର୍ଣିତାଞ୍ଜନଶୈଲାଭସ୍ତପ୍ତଜାମ୍ବୂନଦାମ୍ବରଃ ॥ ୧୫॥

ୟମୁନାଵର୍ତ୍ତକୃଷ୍ଣାଙ୍ଗଃ ତଦାଵର୍ତତନୂରୁହଃ ।

ତଦୋଘ ଇଵ ଦୁର୍ଵାର୍ୟସ୍ତତ୍ପିତ୍ରା ତେଜସା ସମଃ ॥ ୧୬॥

ତତ୍ପ୍ରଵାହ ଇଵାକ୍ଷୋଭ୍ୟସ୍ତତ୍ପ୍ରଵାହ ଇଵୌଘଵାନ୍ ।

ତତ୍ପ୍ରଵାହାମଲତନୁସ୍ତତ୍ପ୍ରଵାହମନୋହରଃ ॥ ୧୭॥

ସଜଲାଞ୍ଜନକୃଷ୍ଣାଙ୍ଗଃ ସଜଲାମ୍ବୁଦସଚ୍ଛଵିଃ ।

ପୀତଵାସାସ୍ତଦା ଭାତି ସଵିଦ୍ୟୁଦିଵ ତୋୟଦଃ ॥ ୧୮॥

ଉରସା ଧାରୟନ୍ ହାରଂ ଶଶାଙ୍କସଦୃଶଚ୍ଛଵିଃ ।

ଶୁଶୁଭେ ସର୍ଵଭୂତାତ୍ମା ସବଲାକ ଇଵାମ୍ବୁଦଃ ॥ ୧୯॥

ଶଶାଙ୍କଲେଖାଵିମଲେ ଦଂଷ୍ଟ୍ରେ ତସ୍ୟ ଵିରେଜତୁଃ ।

ମେଘାନ୍ତରିତବିମ୍ବସ୍ୟ ଦ୍ଵୌ ଭାଗୌ ଶଶିନୋ ୟଥା ॥ ୨୦॥

କରାଭ୍ୟାଂ ଧାରୟନ୍ ଭାତି ଶଙ୍ଖଚକ୍ରେ ଜନାର୍ଦନଃ ।

ଚନ୍ଦ୍ରାର୍କସଦୃଶେ ରାମ ପାଦଚାରୀଵ ପର୍ଵତଃ ॥ ୨୧॥

ମହାଜୀମୂତସଙ୍କାଶୋ ମହାଜୀମୂତସନ୍ନିଭଃ ।

ମହାଜୀମୂତଵଦ୍ଵେଗୀ ମହାବଲପରାକ୍ରମଃ ॥ ୨୨॥

ଦାନଵେନ୍ଦ୍ରଵଧାକାଙ୍କ୍ଷୀ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷସଭାଂ ୟୟୌ ।

ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷୋଽପି ତଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ନୃଵରାହଂ ଜନାର୍ଦନମ୍ ॥ ୨୩॥

ଦାନଵାଂଶ୍ଚୋଦୟାମାସ ତିର୍ୟଗ୍ଜାତମପୂର୍ଵକମ୍ ।

ଗୃହ୍ୟତାଂ ବଧ୍ୟତାଂ ଚୈଵ କ୍ରୀଡାର୍ଥଂ ସ୍ଥାପ୍ୟତାଂ ତଥା ॥ ୨୪॥

ଇତ୍ୟେଵମୁକ୍ତଃ ସଂରବ୍ଧଃ ପାଶହସ୍ତାଂସ୍ତୁ ଦାନଵାନ୍ ।

ଜିଘୃକ୍ଷମାଣାଂଶ୍ଚକ୍ରେଣ ଜଘାନ ଶତଶୋ ରଣେ ॥ ୨୫॥

ହନ୍ୟମାନେଷୁ ଦୈତ୍ୟେଷୁ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷୋଽଥ ଦାନଵାନ୍ ।

ଚୋଦୟାମାସ ସଂରବ୍ଧାନ୍ ଵରାହାଧିକକାରଣାତ୍ ॥ ୨୬॥

ଚୋଦିତା ଦାନଵେନ୍ଦ୍ରେଣ ଦାନଵାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ।

ପ୍ରଵଵର୍ଷୁସ୍ତଥା ଦେଵଂ ଶସ୍ତ୍ରଵର୍ଷେଣ କେଶଵମ୍ ॥ ୨୭॥

ଦୈତ୍ୟାଃ ଶସ୍ତ୍ରନିପାତେନ ଦେଵଦେଵସ୍ୟ ଚକ୍ରିଣଃ ।

ନୈଵ ଶେକୁର୍ଵୃଥାକର୍ତୁଂ ୟତ୍ନଵନ୍ତୋଽପି ନିର୍ଭୟାଃ ॥ ୨୮॥

ହନ୍ୟମାନୋଽପି ଦୈତ୍ୟେନ୍ଦ୍ରୈଃ ଦାନଵାନ୍ ମଧୁସୂଦନଃ ।

ଜଘାନ ଚକ୍ରେଣ ତଦା ଶତଶୋଽଥ ସହସ୍ରଶଃ ॥ ୨୯॥

ହନ୍ୟମାନେଷୁ ସୈନ୍ୟେଷୁ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଃ ସ୍ଵୟଂ ତତଃ ।

ଉତ୍ଥାୟ ଧନୁଷା ଦେଵଂ ପ୍ରଵଵର୍ଷ ସୁରୋତ୍ତମମ୍ ॥ ୩୦॥

ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷସ୍ତୁ ତାନ୍ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଵିଫଲାଂଶ୍ଚ ଶିଲୀମୁଖାନ୍ ।

ଶିଲୀମୁଖାଭାନ୍ ସମ୍ପଶ୍ୟନ୍ ସମପଶ୍ୟନ୍ମହଦ୍ଭୟମ୍ ॥ ୩୧॥

ତତୋଽସ୍ତ୍ରୈର୍ୟୁୟୁଧେ ତେନ ଦେଵଦେଵେନ ଚକ୍ରିଣା ।

ତାନ୍ୟସ୍ୟ ଫଲହୀନାନି ଚକାର ଭଗଵାନ୍ ସ୍ଵୟମ୍ ॥ ୩୨॥

ତତୋ ଗଦାଂ କାଞ୍ଚନପଟ୍ଟନଦ୍ଧାଂ ଵିଭୂଷିତାଂ କିଙ୍କିଣିଜାଲସଙ୍ଘୈଃ ।

ଚିକ୍ଷେପ ଦୈତ୍ୟାଧିପତିଃ ସ ଘୋରାଂ ତାଂ ଚାପି ଦେଵୋ ଵିଫଲୀଚକାର ॥ ୩୩॥

ଶକ୍ତିଂ ତତଃ ପଟ୍ଟଵିନଦ୍ଧମଧ୍ୟାମୁଲ୍କାନଲାଭାଂ ତପନୀୟଚିତ୍ରାମ୍ ।

ଚିକ୍ଷେପ ଦୈତ୍ୟସ୍ସ ଵରାହକାୟେ ହୁଙ୍କାରଦଗ୍ଧା ନିପପାତ ସା ଚ ॥ ୩୪॥

ତତସ୍ତ୍ରିଶୂଲଂ ଜ୍ଵଲିତାଗ୍ରଶୂଲଂ ସ ଶୀଘ୍ରଗଂ ଦେଵଗଣସ୍ୟ ସଙ୍ଖ୍ୟେ ।

ଦୈତ୍ୟାଧିପସ୍ତସ୍ୟ ସସର୍ଜ ଵେଗାଦଵେକ୍ଷିତଃ ସୋଽପି ଜଗାମ ଭୂମିମ୍ ॥ ୩୫॥

ଶଙ୍ଖସ୍ଵନେନାପି ଜନାର୍ଦନଶ୍ଚ ଵିଦ୍ରାଵ୍ୟ ଦୈତ୍ୟାନ୍ ସକଲାନ୍ ମହାତ୍ମା ।

ସକୁଣ୍ଡଲଂ ଦୈତ୍ୟଗଣାଧିପସ୍ୟ ଚିଚ୍ଛେଦ ଚକ୍ରେଣ ଶିରଃ ପ୍ରସହ୍ୟ ॥ ୩୬॥

ନିପାତିତେ ଦୈତ୍ୟପତୌ ସ ଦେଵଃ ସମ୍ପୂଜିତଃ ଶକ୍ରପିତାମହାଭ୍ୟାମ୍ ।

ମୟା ଚ ସର୍ଵୈସ୍ତ୍ରିଦଶୈଃ ସମେତୈର୍ଜଗାମ କାଷ୍ଠାଂ ମନସା ତ୍ଵଭୀଷ୍ଟାମ୍ ॥ ୩୭॥

ଶକ୍ରୋଽପି ଲବ୍ଧ୍ଵା ତ୍ରିଦିଵଂ ମହାତ୍ମା ଚିଚ୍ଛେଦ ପକ୍ଷାନ୍ ଧରଣୀଧରାଣାମ୍ ।

ରରକ୍ଷ ଚେମାଂ ସକଲାଂ ତ୍ରିଲୋକୀଂ ଧର୍ମେଣ ଧର୍ମଜ୍ଞଭୃତାଂ ଵରିଷ୍ଠଃ ॥ ୩୮॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ନୃଵରାହପ୍ରାଦୁର୍ଭାଵେ

ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଵଧୋ ନାମ ତ୍ରିପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୩॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ଚତୁର୍ଥୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୪॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷେ ହତେ ଦୈତ୍ୟେ ଭ୍ରାତା ତସ୍ୟ ମହାତ୍ମନଃ ।

ହିରଣ୍ୟକଶିପୁର୍ନାମ ଚକାରୋଗ୍ରଂ ମହତ୍ତପଃ ॥ ୧॥

ଦଶଵର୍ଷସହସ୍ରାଣି ଦଶଵର୍ଷଶତାନି ଚ ।

ଜୟୋପଵାସନିରତଃ ସ୍ନାନମୌନାଶ୍ରିତଵ୍ରତଃ ॥ ୨॥

ତପଃଶମଦମାଭ୍ୟାଂ ଚ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ୟେଣ ଚାନଘ ।

ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରୀତମନାସ୍ତସ୍ୟ ସ୍ଵୟମାଗତ୍ୟ ଭାର୍ଗଵ ॥ ୩॥

ଵିମାନେନାର୍କଵର୍ଣେନ ହଂସୟୁକ୍ତେନ ଭାସ୍ଵତା ।

ଆଦିତ୍ୟୈସ୍ସହିତଃ ସାଧ୍ୟୈସ୍ସହିତୋ ମରୁଦଶ୍ଵିଭିଃ ॥ ୪॥

ରୁଦ୍ରୈର୍ଵିଶ୍ଵସହାୟୈଶ୍ଚ ୟକ୍ଷରାକ୍ଷସପନ୍ନଗୈଃ ।

ଦିଗ୍ଭିର୍ଵିଦିଗ୍ଭିଶ୍ଚ ତଥା ଖେଚରୈଶ୍ଚ ମହାଗ୍ରହୈଃ ॥ ୫॥

ନିମ୍ନଗାଭିଃ ସମୁଦ୍ରୈଶ୍ଚ ମାସର୍ତ୍ଵୟନସଂଧିଭିଃ ।

ନକ୍ଷତ୍ରୈଶ୍ଚ ମୁହୂର୍ତୈଶ୍ଚ କାଲସ୍ୟାଵୟଵୈସ୍ତଥା ॥ ୬॥

ଦେଵର୍ଷିଭିଃ ପୁଣ୍ୟତମୈଃ ସିଦ୍ଧୈଃ ସପ୍ତର୍ଷିଭିସ୍ତଥା ।

ରାଜର୍ଷିଭିଃ ପୁଣ୍ୟତମୈର୍ଗନ୍ଧର୍ଵୈରପ୍ସରୋଗଣୈଃ ॥ ୭॥

ଚରାଚରଗୁରୁଃ ଶ୍ରୀମାନ୍ ଵୃତଃ ସର୍ଵୈର୍ଦିଵୌକସୈଃ ।

ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରହ୍ମଵିଦାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ଦୈତ୍ୟଂ ଵଚନମବ୍ରଵୀତ୍ ॥ ୮॥

ବ୍ରହ୍ମୋଵାଚ ।

ପ୍ରୀତୋଽସ୍ମି ତଵ ଭକ୍ତସ୍ୟ ତପସାନେନ ସୁଵ୍ରତ ।

ଵରଂ ଵରୟ ଭଦ୍ରଂ ତେ ୟଥେଷ୍ଟଂ କାମମାପ୍ନୁହି ॥ ୯॥

ହିରଣ୍ୟକଶିପୁରୁଵାଚ ।

ନ ଦେଵାସୁରଗନ୍ଧର୍ଵା ନ ୟକ୍ଷୋରଗରାକ୍ଷସାଃ ।

ନ ମାନୁଷାଃ ପିଶାଚା ଵା ହନ୍ୟୁର୍ମାଂ ଦେଵସତ୍ତମ ॥ ୧୦॥

ଋଷୟୋଽପି ନ ମାଂ ଶାପଂ କ୍ରୁଦ୍ଧା ଲୋକପିତାମହ ।

ଶପେୟୁସ୍ତପସା ୟୁକ୍ତା ଵରମେତଦ୍ଵୃଣୋମ୍ୟହମ୍ ॥ ୧୧॥

ନ ଶସ୍ତ୍ରେଣ ନ ଚାସ୍ତ୍ରେଣ ଗିରିଣା ପାଦପେନ ଚ ।

ନ ଶୁଷ୍କେନ ନ ଚାଽଽର୍ଦ୍ରେଣ ଵଧଂ ମେ ସ୍ୟାତ୍କଥଞ୍ଚନ ॥ ୧୨॥

ଭଵେୟମହମେଵାର୍କଃ ସୋମୋ ଵାୟୁର୍ହୁତାଶନଃ ।

ସଲିଲଂ ଚାନ୍ତରିକ୍ଷଂ ଚ ନକ୍ଷତ୍ରାଣି ଦିଶୋ ଦଶ ॥ ୧୩॥

ଅହଂ କ୍ରୋଧଶ୍ଚ କାମଶ୍ଚ ଵରୁଣୋ ଵାସଵୋ ୟମଃ ।

ଧନଦଶ୍ଚ ତଥାଧ୍ୟକ୍ଷୋ ୟକ୍ଷଃ କିମ୍ପୁରୁଷାଧିପଃ ॥ ୧୪॥

ବ୍ରହ୍ମୋଵାଚ ।

ଏତେ ଦିଵ୍ୟଵରାଂସ୍ତାତ ମୟା ଦତ୍ତାସ୍ତଵାଦ୍ଭୁତାଃ ।

ସର୍ଵାନ୍ କାମାନିମାଂସ୍ତସ୍ମାତ୍ପ୍ରାପ୍ସ୍ୟସି ତ୍ଵଂ ନ ସଂଶୟଃ ॥ ୧୫॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଏଵମୁକ୍ତ୍ଵା ସ ଭଗଵାନ୍ ଜଗାମାକାଶମେଵ ହି ।

ଵୈରାଜଂ ଦେଵସଦନଂ ମହର୍ଷିଗଣସେଵିତମ୍ ॥ ୧୬॥

ତତୋ ଦେଵାଶ୍ଚ ନାଗାଶ୍ଚ ଗନ୍ଧର୍ଵା ମୁନୟସ୍ତଥା ।

ଵରପ୍ରଦାନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵୈଵ ପିତାମହମୁପସ୍ଥିତାଃ ॥ ୧୭॥

ଦେଵା ଊଚୁଃ ।

ଵରେଣାନେନ ଭଗଵନ୍ ଵଧିଷ୍ୟତି ସ ନୋଽସୁରଃ ।

ତନ୍ନଃ ପ୍ରସୀଦ ଭଗଵନ୍ ଵଧୋଽପ୍ୟସ୍ୟ ଵିଚିନ୍ତ୍ୟତାମ୍ ॥ ୧୮॥

ଭଗଵାନ୍ ସର୍ଵଭୂତାନାଂ ସ୍ଵୟମ୍ଭୂରାଦିକୃତ୍ପ୍ରଭୁଃ ।

ସ୍ରଷ୍ଟା ଚ ହଵ୍ୟକଵ୍ୟାନାଂ ଚାଵ୍ୟକ୍ତଃ ପ୍ରକୃତିର୍ଧ୍ରୁଵଃ ॥ ୧୯॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ସର୍ଵଲୋକହିତଂ ଵାକ୍ୟଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଦେଵଃ ପ୍ରଜାପତିଃ ।

ପ୍ରୋଵାଚ ଵରଦୋ ଵାକ୍ୟଂ ସର୍ଵାନ୍ ଦେଵଗଣାଂସ୍ତତଃ ॥ ୨୦॥

ବ୍ରହ୍ମୋଵାଚ ।

ଅଵଶ୍ୟଂ ତ୍ରିଦଶାସ୍ତେନ ପ୍ରାପ୍ତଵ୍ୟଂ ତପସଃ ଫଲମ୍ ।

ତତ(?)ସ୍ତସ୍ୟ ଵଧଂ ଵିଷ୍ଣୁସ୍ତପସୋଽନ୍ତେ କରିଷ୍ୟତି ॥ ୨୧॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଏଵଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ସୁରାଃ ସର୍ଵେ ଵାକ୍ୟଂ ପଙ୍କଜଜନ୍ମନଃ ।

ସ୍ଵାନି ସ୍ଥାନାନି ଦିଵ୍ୟାନି ଜଗ୍ମୁସ୍ତେ ଵୈ ମୁଦାନ୍ଵିତାଃ ॥ ୨୨॥

ଲଘୁମାତ୍ରେ ଵରେ ତସ୍ମିନ୍ ସର୍ଵାଃ ସୋଽବାଧତ ପ୍ରଜାଃ । (ଲବ୍ଧମାତ୍ରେ?)

ହିରଣ୍ୟକଶିପୁର୍ଦୈତ୍ୟୋ ଵରଦାନେନ ଦର୍ପିତଃ ॥ ୨୩॥

ଆଶ୍ରମେଷୁ ମହାତ୍ମାନୋ ମୁନୀନ୍ଦ୍ରାନ୍ ସଂଶିତଵ୍ରତାନ୍ ।

ସତ୍ୟଧର୍ମରତାନ୍ ଦାନ୍ତାନ୍ ଦୁରାଧର୍ଷୋ ଭଵଂସ୍ତୁ ସଃ ॥ ୨୪॥

ଦେଵନ୍ ତ୍ରିଭୁଵନସ୍ଥାଂଶ୍ଚ ପରାଜିତ୍ୟ ମହାସୁରଃ ।

ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ଵଶମାନୀୟ ସ୍ଵର୍ଗେ ଵସତି ଦାନଵଃ ॥ ୨୫॥

ୟଦା ଵରମଦୋନ୍ମତ୍ତୋ ହ୍ୟାଵାସଂ କୃତଵାନ୍ ଦିଵି ।

ୟାଜ୍ଞିୟାନ୍ କୃତଵାନ୍ ଦୈତ୍ୟାନୟାଜ୍ଞେୟାଶ୍ଚ ଦେଵତାଃ ॥ ୨୬॥

ଆଦିତ୍ୟଵସଵୋ ରୁଦ୍ରା ଵିଶ୍ଵେଦେଵାସ୍ତଥାଶ୍ଵିନୌ ।

ଭୃଗଵୋଽଙ୍ଗିରସଃ ସାଧ୍ୟା ମରୁତଶ୍ଚ ସଵାସଵାଃ ॥ ୨୭॥

ଶରଣ୍ୟଂ ଶରଣଂ ଵିଷ୍ଣୁମୁପତସ୍ଥୁର୍ମହାବଲମ୍ ।

ଦେଵଂ ବ୍ରହ୍ମମୟଂ ଵିଷ୍ଣୁଂ ବ୍ରହ୍ମଭୂତସନାତନମ୍ ॥ ୨୮॥

ଭୂତଭଵ୍ୟଭଵିଷ୍ୟସ୍ୟ ପ୍ରଭୁଂ ଲୋକପରାୟଣମ୍ ।

ନାରାୟଣଂ ଵିଭୁଂ ଦେଵାଃ ଶରଣ୍ୟଂ ଶରଣଂ ଗତାଃ ॥ ୨୯॥

ଦେଵା ଊଚୁଃ ।

ତ୍ରାୟସ୍ଵ ନୋଽଦ୍ୟ ଦେଵେଶ ହିରଣ୍ୟକଶିପୋର୍ଵଧାତ୍ ।

ତ୍ଵଂ ହି ନଃ ପରମୋ ଦେଵୋ ବ୍ରହ୍ମାଦୀନାଂ ସୁରୋତ୍ତମ ॥ ୩୦॥

ପ୍ରୋତ୍ଫୁଲ୍ଲାମଲପତ୍ରାକ୍ଷ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷକ୍ଷୟଙ୍କର ।

କ୍ଷୟାୟ ଦିତିଵଂଶସ୍ୟ ଶରଣଂ ତ୍ଵଂ ଭଵସ୍ଵ ନଃ ॥ ୩୧॥

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।

ଭୟଂ ତ୍ୟଜଧ୍ଵମମରା ଅଭୟଂ ଵୋ ଦଦାମ୍ୟହମ୍ ।

ତଥୈଵ ତ୍ରିଦିଵଂ ଦେଵାଃ ପ୍ରତିପଦ୍ୟତ ମାଚିରମ୍ ॥ ୩୨॥

ଏଷୋଽମୁଂ ସବଲଂ ଦୈତ୍ୟଂ ଵରଦାନେନ ଦର୍ପିତମ୍ ।

ଅଵଧ୍ୟମମରେନ୍ଦ୍ରାଣାଂ ଦାନଵେନ୍ଦ୍ରଂ ନିହନ୍ମ୍ୟହମ୍ ॥ ୩୩॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଏଵମୁକ୍ତ୍ଵା ସ ଭଗଵାନ୍ ଵିସୃଜ୍ୟ ତ୍ରିଦିଵେଶ୍ଵରାନ୍ ।

ନାରସିଂହଂ ଵପୁଶ୍ଚକ୍ରେ ସହସ୍ରାଂଶୁସମପ୍ରଭମ୍ ॥ ୩୪॥

ପ୍ରାଂଶୁଂ କନକଶୈଲାଭଂ ଜ୍ଵାଲାପୁଞ୍ଜଵିଭୂଷିତମ୍

।ଦୈତ୍ୟସୈନ୍ୟମହାମ୍ଭୋଧିଵଡଵାନଲଵର୍ଚସମ୍ ॥ ୩୫॥

ସନ୍ଧ୍ୟାନୁରକ୍ତମେଘାଭଂ ନୀଲଵାସସମଚ୍ୟୁତମ୍ ।

ଦେଵଦାରୁଵନଚ୍ଛନ୍ନଂ ୟଥା ମେରୁଂ ମହାଗିରିମ୍ ॥ ୩୬॥

ସମ୍ପୂର୍ଣଵକ୍ତ୍ରଦଶନୈଃ ଶଶାଙ୍କଶକଲୋପମୈଃ ।

ପୂର୍ଣଂ ମୁକ୍ତାଫଲୈଃ ଶୁଭ୍ରୈଃ ସମୁଦ୍ରମିଵ କାଞ୍ଚନମ୍ ॥ ୩୭॥

ନଖୈର୍ଵିଦ୍ରୁମସଙ୍କାଶୈର୍ଵିରାଜିତକରଦ୍ଵୟମ୍ ।

ଦୈତ୍ୟନାଥକ୍ଷୟକରୈଃ କ୍ରୋଧସ୍ୟେଵ ୟଥାଙ୍କୁରୈଃ ॥ ୩୮॥

ସଟାଭାରଂ ସକୁଟିଲଂ ଵହ୍ନିଜ୍ଵାଲାଗ୍ରପିଙ୍ଗଲମ୍ ।

ଧାରୟନ୍ ଭାତି ସର୍ଵାତ୍ମା ଦାଵାନଲମିଵାଚଲଃ ॥ ୩୯॥

ଦୃଶ୍ୟାଦୃଶ୍ୟମୁଖେ ତସ୍ୟ ଜିହ୍ଵାଭ୍ୟୁଦିତଚଞ୍ଚଲା ।

ପ୍ରଲୟାନ୍ତାମ୍ବୁଦସ୍ୟେଵ ଚଞ୍ଚଲା ତୁ ତଡିଲ୍ଲତା ॥ ୪୦॥

ଆଵର୍ତିଭିର୍ଲୋମଘନୈଃ ଵ୍ୟାପ୍ତଂ ଵିଗ୍ରହମୂର୍ଜିତମ୍ ।

ମହାକଟିତଟସ୍କନ୍ଧମଲାତପ୍ରତିମେକ୍ଷଣମ୍ ॥ ୪୧॥

କଲ୍ପାନ୍ତମେଘନିର୍ଘୋଷଜ୍ଵାଲାନିଃଶ୍ଵାସମାରୁତମ୍ ।

ଦୁର୍ନିରୀକ୍ଷ୍ୟଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ଵଜ୍ରମଧ୍ୟଵିଭୀଷଣମ୍ ॥ ୪୨॥

କୃତ୍ଵା ମୂର୍ତିଂ ନୃସିଂହସ୍ୟ ଦାନଵେନ୍ଦ୍ରସଭାଂ ୟୟୌ ।

ତାଂ ବଭଞ୍ଜ ତୁ ଵେଗେନ ଦୈତ୍ୟାନାଂ ଭୟଵର୍ଧନଃ ॥ ୪୩॥

ଭଜ୍ୟମାନାଂ ସଭାଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ନୃସିଂହେନ ମହାତ୍ମନା ।

ହିରଣ୍ୟକଶିପୂ ରାଜା ଦାନଵାନ୍ ସମଚୋଦୟତ୍ ॥ ୪୪॥

ସତ୍ତ୍ଵଜାତମିଦଂ ଘୋରଂ ଚାପୂର୍ଵଂ ପୁନରାଗତମ୍ ।

ଘାତୟଧ୍ଵଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ୟେନ ମେ ନାଶିତା ସଭା ॥ ୪୫॥

ତସ୍ୟ ତଦ୍ଵଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଦୈତ୍ୟାଃ ଶତସହସ୍ରଶଃ ।

ଆୟୁଧୈର୍ଵିଵିଧୈର୍ଜଘ୍ନୁର୍ଦେଵଦେଵଂ ଜନାର୍ଦନମ୍ ॥ ୪୬॥

ନାନାୟୁଧସହସ୍ରାଣି ତସ୍ୟ ଗାତ୍ରେଷୁ ଭାର୍ଗଵ ।

ଵିଶୀର୍ଣାନ୍ୟେଵ ଦୃଶ୍ୟନ୍ତେ ମୃଲ୍ଲୋଷ୍ଟାନୀଵ ପର୍ଵତେ ॥ ୪୭॥

ଦୈତ୍ୟାୟୁଧାନାଂ ଵୈଫଲ୍ୟଂ କୃତ୍ଵା ହତ୍ଵା ଚ ଦାନଵାନ୍ ।

କରପାଦପ୍ରହାରୈଶ୍ଚ ଶତଶୋଽଥ ସହସ୍ରଶଃ ॥ ୪୮॥

ଜଗ୍ରାହ ଵେଗାଦ୍ଦୈତେୟଂ ହିରଣ୍ୟକଶିପୁଂ ତତଃ ।

ନୃସିଂହହେତୋର୍ଵିକ୍ରାନ୍ତମସ୍ତ୍ରଵର୍ଷମହାମ୍ବୁଦମ୍ ॥ ୪୯॥

ଵେଗେନୋତ୍ସଙ୍ଗମାରୋପ୍ୟ କଦଲୀଦଲଲୀଲୟା ।

ଦାରୟାମାସ ଦୈତ୍ୟେଶଂ ଵକ୍ଷସ୍ଥଲମହାଗିରିମ୍ ॥ ୫୦॥

କୃତ୍ଵା ତମସୁଭିର୍ହୀନଂ ଦୈତ୍ୟେଶଂ କେଶଵଃ ସ୍ଵୟମ୍ ।

ଅସୁରାଣାଂ ଵିନାଶଂ ଚ କ୍ରୁଦ୍ଧୋ ନରହରିର୍ଵ୍ୟଧାତ୍ ॥ ୫୧॥

ହତ୍ଵାସୁରଂ ଶୋଣିତବିନ୍ଦୁଚିତ୍ରଂ ସମ୍ପୂଜ୍ୟ ଦେଵାଃ ସହ ଵାସଵେନ ।

ଜଗ୍ମୁଃ ସ୍ଵଧିଷ୍ଣ୍ୟାନି ମୁଦା ସମେତା ଦେଵୋଽପ୍ୟଥାନ୍ତର୍ହିତମୂର୍ତିରାସ ॥ ୫୨॥

ଇତି ଶ୍ରିଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ନରସିଂହପ୍ରାଦୁର୍ଭାଵୋ ନାମ ଚତୁଷ୍ପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୪॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ପଞ୍ଚମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ହତେ ହିରଣ୍ୟକଶିପୌ ଦାନଵେ ଦେଵକଣ୍ଟକେ ।

ହତଶେଷାସ୍ତୁ ଦୈତେୟାଃ ପାତାଲତଲମାଶ୍ରିତାଃ ॥ ୧॥

ପାତାଲତଲସଂସ୍ଥେଷୁ ଦାନଵେଷୁ ମହାୟଶାଃ ।

ପ୍ରହ୍ଲାଦପୌତ୍ରୋ ଧର୍ମାତ୍ମା ଵିରୋଚନସୁତୋ ବଲିଃ ॥ ୨॥

ଆରାଧ୍ୟ ତପସୋଗ୍ରେଣ ଵରଂ ଲେଭେ ପିତାମହାତ୍ ।

ଅଵଧ୍ୟତ୍ଵମଜେୟତ୍ଵଂ ସମରେଷୁ ସୁରାସୁରୈଃ ॥ ୩॥

ଵରଲବ୍ଧଂ ବଲିଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ପୁନଶ୍ଚକ୍ରୁର୍ଦିତେଃ ସୁତାଃ ।

ପ୍ରହୃଷ୍ଟା ଦୈତ୍ୟରାଜାନଂ ପ୍ରହ୍ଲାଦାନୁମତେର୍ବଲିମ୍ ॥ ୪॥

ସମ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ଦୈତ୍ୟରାଜ୍ୟଂ ତୁ ବଲେନ ଚତୁରଙ୍ଗିଣା ।

ଜିତ୍ଵା ଦେଵେଶ୍ଵରଂ ଶକ୍ରମାଜହାରାମରାଵତୀମ୍ ॥ ୫॥

ସ୍ଥାନଭ୍ରଷ୍ଟୋ ମହେନ୍ଦ୍ରୋଽପି କଶ୍ୟପଂ ଶରଣଂ ଗତଃ ।

କଶ୍ୟପେନ ତଦା ସାର୍ଧଂ ବ୍ରହ୍ମାଣଂ ଶରଣଂ ଗତଃ ॥ ୬॥

ବ୍ରହ୍ମଣାଽଭିହିତୋ ଦେଵଂ ଜଗାମ ଶରଣଂ ହରିମ୍ ।

ଅମୃତାଧ୍ମାତମେଘାଭଂ ଶଙ୍ଖଚକ୍ରଗଦାଧରମ୍ ॥ ୭॥

ଦେଵୋଽପ୍ୟଭୟଦାନେନ ସଂୟୋଜ୍ୟ ବଲସୂଦନଂ ।

ଉଵାଚ ଵଚନଂ କାଲେ ମେଘଗଂଭୀରୟା ଗିରା ॥ ୮॥

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।

ଗଚ୍ଛ ଶକ୍ର ଭଵିଷ୍ୟାମି ତ୍ରାତା ତେ ବଲସୂଦନ ।

ଦେଵରୂପଧରୋ ଭୂତ୍ଵା ଵଞ୍ଚୟିଷ୍ୟାମି ତଂ ବଲିମ୍ ॥ ୯॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଏଵମୁକ୍ତସ୍ତଦା ଶକ୍ରଃ ପ୍ରୟୟୌ କଶ୍ୟପାଶ୍ରମମ୍ ।

ଆଦିଦେଶାଦିତେର୍ଗର୍ଭଂ ଚାଂଶେନାଥ ଚ ସର୍ଵଦା ॥ ୧୦॥

ଗର୍ଭସ୍ୟ ଏଵ ତେଜାଂସି ଦାନଵେଭ୍ୟଃ ସ ଆଦଦେ ।

ତତଃ କାଲେନ ସୁଷୁଵେ ଅଦିତିର୍ଵାମନାକୃତିମ୍ ॥ ୧୧॥

ୟସ୍ମିନ୍ ଜାତେ ସୁରଗଣାଃ ପ୍ରହର୍ଷମତୁଲଂ ଗତାଃ ।

ଋଷୟଶ୍ଚ ମହାଭାଗାସ୍ତ୍ରୈକାଲ୍ୟାମଲଦର୍ଶିନଃ ॥ ୧୨॥

ଏତସ୍ମିନ୍ନେଵ କାଲେ ତୁ ହୟମେଧାୟ ଦୀକ୍ଷିତଃ ।

ବଲିର୍ଦୈତ୍ୟପତିଃ ଶ୍ରିମାନ୍ ସ୍ୟାଲିଗ୍ରାମମୁପାଶ୍ରିତଃ ॥ ୧୩॥

ଵାମସ୍କନ୍ଧେ ତମାଦାୟ ତସ୍ୟ ୟଜ୍ଞେ ବୃହସ୍ପତିଃ ।

ଅନୟଦ୍ଭୃଗୁଶାର୍ଦୂଲ ନୂନଂ ତସ୍ୟୈଵ ମାୟୟା ॥ ୧୪॥

ୟଜ୍ଞଵାଟଂ ସ ସମ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ୟଜ୍ଞଂ ତୁଷ୍ଟାଵ ଵାମନଃ ।

ଆତ୍ମାନମାତ୍ମନା ବ୍ରହ୍ମନ୍ ଭସ୍ମଚ୍ଛନ୍ନ ଇଵାନଲଃ ॥ ୧୫॥

ପ୍ରଵେଶୟାମାସ ଚ ତଂ ବଲିର୍ଧର୍ମଭୃତାଂ ଵରଃ ।

ଦଦର୍ଶ ଚ ମହାଭାଗଂ ଵାମନଂ ସୁମନୋହରମ୍ ॥ ୧୬॥

ସଂୟୁକ୍ତସର୍ଵାଵୟଵୈଃ ପୀନୈଃ ସଙ୍କ୍ଷିପ୍ତପର୍ଵଭିଃ ।

କୃଷ୍ଣାଜିନଜଟାଦଣ୍ଡକମଣ୍ଡଲୁଵିରାଜିତମ୍ ॥ ୧୭॥

ଵିକ୍ରମିଷ୍ୟନ୍ ୟଥା ଵ୍ୟାଘ୍ରୋ ଲୀୟତି ସ୍ମ ସ୍ଵଵିଗ୍ରହମ୍ ।

ଵିକ୍ରମିଷ୍ୟଂସ୍ତଥୈଵୋର୍ଵୀଂ ଲୀନଗାତ୍ରଃ ସ୍ଵଵିଗ୍ରହେ ॥ ୧୮॥

ଏତସ୍ମିନ୍ନେଵ କାଲେ ତୁ ହୟମେଧାୟ ଦୀକ୍ଷିତଃ ।

ତସ୍ମାତ୍ତୁ ପ୍ରାର୍ଥୟଦ୍ରାଜନ୍ ଦେହି ମହ୍ୟଂ କ୍ରମତ୍ରୟମ୍ ॥ ୧୯॥

ଏଵମୁକ୍ତସ୍ତୁ ଦେଵେନ ବଲିର୍ଦୈତ୍ୟଗଣାଧିପଃ ।

ପ୍ରଦଦାଵୁଦକଂ ତସ୍ୟ ପାଵୟସ୍ଵେତି ଚାବ୍ରଵୀତ୍ ॥ ୨୦॥

ଅନ୍ନ୍ୟଚ୍ଚ ୟଦଭୀଷ୍ଟଂ ତେ ତଦ୍ଗୃହାଣ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ ।

ପ୍ରତିଜଗ୍ରାହ ଚ ଜଲଂ ପ୍ରଵାତ୍ୟେଵ ତଦା ହରିଃ ॥ ୨୧॥

ଉଦଙ୍ମୁଖୈର୍ଦୈତ୍ୟଵରୈଃ ଵୀକ୍ଷ୍ୟମାଣ ଇଵାମ୍ବୁଦଃ ।

ଆକ୍ରମଂସ୍ତୁ ହରିର୍ଲୋକାନ୍ ଦାନଵାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ॥ ୨୨॥

ଅଭିଦ୍ରଵନ୍ତି ଵେଗେନ ନାନାଵକ୍ତ୍ରଶିରୋଧରାଃ ।

ଗରୁଡାନନାଃ ଖଡ୍ଗମୁଖା ମୟୂରଵଦନାସ୍ତଦା ॥ ୨୩॥

ଘୋରା ମକରଵକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ କ୍ରୋଷ୍ଟୁଵକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଦାନଵାଃ ।

ଆଖୁଦର୍ଦୁରଵକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଘୋରଵୃକମୁଖାସ୍ତଥା ॥ ୨୪॥

ମାର୍ଜାରଶଶଵକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ହଂସକାକାନନାସ୍ତଥା ।

ଗୋଧାଶଲ୍ୟକଵକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଅଜାଵିମହିଷାନନାଃ ॥ ୨୫॥

ସିଂହଵ୍ୟାଘ୍ରଶୃଗାଲାନାଂ ଦ୍ଵୀପିଵାନରପକ୍ଷିଣାମ୍ ।

ହସ୍ତ୍ୟଶ୍ଵଗୋଖରୋଷ୍ଟ୍ରାଣାଂ ଭୁଜଗାନାଂ ସମାନନାଃ ॥ ୨୬॥

ପ୍ରତିଗ୍ରହଜଲଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ଵ୍ୟଵର୍ଧତ ତଦା ହରିଃ ।

ଉଦଙ୍ମୁଖୈର୍ଦେଵଗଣୈରୀକ୍ଷମାଣ ଇଵାମ୍ବୁଦଃ ॥ ୨୭॥

ଵିକ୍ରମନ୍ତଂ ହରିଂ ଲୋକାନ୍ ଦାନଵାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ।

ମତ୍ସ୍ୟକଚ୍ଛପଵକ୍ତ୍ରାଣାଂ ଦର୍ଦୁରାଣାଂ ସମାନନାଃ ॥ ୨୮॥

ସ୍ଥୂଲଦନ୍ତା ଵିଵୃତ୍ତାକ୍ଷା ଲମ୍ବୋଷ୍ଠଜଠରାସ୍ତଥା ।

ପିଙ୍ଗଲାକ୍ଷା ଵିଵୃତ୍ତାସ୍ୟା ନାନାବାହୁଶିରୋଧରାଃ ॥ ୨୯॥

ସ୍ଥୂଲାଗ୍ରନାସାଶ୍ଚିପିଟା ମହାହନୁକପାଲିନଃ ।

ଚୀନାଂଶୁକୋତ୍ତରାସଙ୍ଗାଃ କେଚିତ୍କୃଷ୍ଣାଜିନାମ୍ବରାଃ ॥ ୩୦॥

ଭୁଜଙ୍ଗଭରଣାଶ୍ଚାନ୍ୟେ କେଚିନ୍ମୁକୁଟଭୂଷିତାଃ ।

ସକୁଣ୍ଡଲାଃ ସକଟକାଃ ସଶିରସ୍ତ୍ରାଣମସ୍ତକାଃ ॥ ୩୧॥

ଧନୁର୍ବାଣଧରାଶ୍ଚାନ୍ୟେ ତଥା ତୋମରପାଣୟଃ ।

ଖଡ୍ଗଚର୍ମଧରାଶ୍ଚାନ୍ୟେ ତଥା ପରିଘପାଣୟଃ ॥ ୩୨॥

ଶତଘ୍ନୀଚକ୍ରହସ୍ତାଶ୍ଚ ଗଦାମୁସଲପାଣୟଃ ।

ଅଶ୍ମୟନ୍ତ୍ରାୟୁଧୋପେତା ଭିଣ୍ଡିପାଲାୟୁଧାସ୍ତଥା ॥ ୩୩॥

ଶୂଲୋଲୂଖଲହସ୍ତାଶ୍ଚ ପରଶ୍ଵଧଧରାସ୍ତଥା ।

ମହାଵୃକ୍ଷପ୍ରଵହଣା ମହାପର୍ଵତୟୋଧିନଃ ॥ ୩୪॥

କ୍ରମମାଣଂ ହୃଷୀକେଶମୁପାଵର୍ତନ୍ତ ସର୍ଵଶଃ ।

ସ ତାନ୍ ମମର୍ଦ ସର୍ଵାତ୍ମା ତନ୍ମୁଖାନ୍ ଦୈତ୍ୟଦାନଵାନ୍ ॥ ୩୫॥

ସରସୀଵ ମହାପଦ୍ମାନ୍ ମହାହସ୍ତୀଵ ଦାନଵାନ୍ ।

ପ୍ରମଥ୍ୟ ସର୍ଵାନ୍ ଦୈତେୟାନ୍ ହସ୍ତପାଦତଲୈସ୍ତତଃ ॥ ୩୬॥

ରୂପଂ କୃତ୍ଵା ମହାଭୀମମାଜହାରାଽଽଶୁ ମେଦିନୀମ୍ ।

ତସ୍ୟ ଵିକ୍ରମତୋ ଭୂମିଂ ଚନ୍ଦ୍ରାଦିତ୍ୟୌ ସ୍ତନାନ୍ତରେ ॥ ୩୭॥

ପରଂ ପ୍ରକ୍ରମମାଣସ୍ୟ ନାଭିଦେଶେ ଵ୍ୟଵସ୍ଥିତୌ ।

ତତଃ ପ୍ରକ୍ରମମାଣସ୍ୟ ଜାନୁଦେଶେ ଵ୍ୟଵସ୍ଥିତୌ ॥ ୩୮॥

ତତୋଽପି କ୍ରମମାଣସ୍ୟ ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ଦେଵୌ ଵ୍ୟଵସ୍ଥିତୌ ।

ଜିତ୍ଵା ସ ମେଦିନୀଂ କୃତ୍ସ୍ନାଂ ହତ୍ଵା ଚାସୁରପୁଙ୍ଗଵାନ୍ ॥ ୩୯॥

ଦଦୌ ଶକ୍ରାୟ ଵସୁଧାଂ ଵିଷ୍ଣୁର୍ବଲଵତାଂ ଵରଃ ।

ସ୍ଵଂ ରୂପଂ ଚ ତଥାଽଽସାଦ୍ୟ ଦାନଵେନ୍ଦ୍ରମଭାଷତ ॥ ୪୦॥

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।

ୟଜ୍ଞଵାଟେ ତ୍ଵଦୀୟେଽସ୍ମିନ୍ ସାଲିଗ୍ରାମେ ମହାସୁର ।

ମୟା ନିଵିଷ୍ଟପାଦେନ ମାପିତେୟଂ ଵସୁନ୍ଧରା ॥ ୪୧॥

ପ୍ରଥମଂ ତୁ ପଦଂ ଜାତଂ ନୌର୍ବନ୍ଧଶିଖରେ ମମ ।

ଦ୍ଵିତୀୟଂ ମେରୁଶିଖରେ ତୃତୀୟଂ ନାଭଵତ୍କ୍ଵଚିତ୍ ॥ ୪୨॥

ତନ୍ମେ ଵରୟ ଦୈତ୍ୟେନ୍ଦ୍ର ୟନ୍ମୟାଽଽପ୍ତଂ ପ୍ରତିଗ୍ରହମ୍ ।

ବଲିରୁଵାଚ ।

ୟାଵତୀ ଵସୁଧା ଦେଵ ତ୍ଵୟୈଵ ପରିନିର୍ମିତା ॥ ୪୩॥

ତାଵତୀ ତେ ନ ସମ୍ପୂର୍ଣା ଦେଵଦେଵ କ୍ରମତ୍ରୟମ୍ ।

ନ କୃତଂ ୟତ୍ତ୍ଵୟା ଦେଵ କୁତସ୍ତନ୍ମେ ମହେଶ୍ଵର ॥ ୪୪॥

ନ ଚ ତଦ୍ଵିଦ୍ୟତେ ଦେଵ ତଥୈଵାନ୍ୟସ୍ୟ କସ୍ୟଚିତ୍ ।

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।

ନ ମେ ତ୍ଵୟାଽଽପୂର୍ୟତେ ମେ ଦାନଵେନ୍ଦ୍ର ୟଥାଶ୍ରୁତମ୍ ॥ ୪୫॥

ସୁତଲଂ ନାମ ପାତାଲଂ ଵସ ତତ୍ର ସୁସଂୟତଃ ।

ମୟୈଵ ନିର୍ମିତା ତତ୍ର ମନସା ଶୋଭନା ପୁରୀ ॥ ୪୬॥

ଜ୍ଞାତିଭିଃ ସହ ଧର୍ମିଷ୍ଠୈର୍ଵସ ତତ୍ର ୟଥାସୁଖମ୍ ।

ତତ୍ର ତ୍ଵଂ ଭୋକ୍ଷ୍ୟସେ ଭୋଗାନ୍ ଵିଶିଷ୍ଟାନ୍ ବଲସୂଦନାତ୍ ॥ ୪୭॥

ଅଵାପ୍ସ୍ୟସି ତଥା ଭୋଗାନ୍ ଲୋକାଦ୍ଵିଧିଵିଵର୍ଜିତାନ୍ ।

ପ୍ରାକାମ୍ୟୟୁକ୍ତଶ୍ଚ ତଥା ଲୋକେଷୁ ଵିହରିଷ୍ୟସି ॥ ୪୮॥

ମନ୍ଵନ୍ତରେ ଦ୍ଵିତୀୟେ ଚ ମହେନ୍ଦ୍ରତ୍ଵଂ କରିଷ୍ୟସି ।

ତେଜସା ଚ ମଦୀୟେନ ଶକ୍ରତ୍ଵେ ୟୋକ୍ଷ୍ୟସେ ବଲେ ॥ ୪୯॥

ତଵ ଶତ୍ରୁଗଣାନ୍ ସର୍ଵାନ୍ ଘାତୟିଷ୍ୟାମ୍ୟହଂ ତଦା ।

ବ୍ରହ୍ମଣ୍ୟସ୍ତ୍ଵଂ ଶରଣ୍ୟସ୍ତ୍ଵଂ ୟଜ୍ଞଶୀଲଃ ପ୍ରିୟଂଵଦଃ ॥ ୫୦॥

ତପସ୍ଵୀ ଦାନଶୀଲଶ୍ଚ ଵେଦଵେଦାଙ୍ଗପାରଗଃ ।

ତସ୍ମାଦ୍ୟଶୋଭିର୍ଵୃଦ୍ଧ୍ୟର୍ଥଂ ମୟା ତ୍ଵମଭିସନ୍ଧିତଃ ॥ ୫୧॥

ଦେଵରାଜାଧିକାନ୍ ଭୋଗାନ୍ ପାତାଲସ୍ଥୋଽପି ଭୋକ୍ଷ୍ୟସେ ।

ସନ୍ନିଧାନଞ୍ଚ ତତ୍ରାହଂ କରିଷ୍ୟାମ୍ୟସୁରାଧିପ ॥ ୫୨॥

ମୟା ଚ ରଂସ୍ୟସେ ସାର୍ଧଂ ସ୍ପୃହଣୀୟଃ ସୁରୈରପି ।

ଶକ୍ରତ୍ଵଂ ଚ ତଥା କୃତ୍ଵା ଭାଵ୍ୟେ ସାଵର୍ଣିକେଽନ୍ତରେ ॥ ୫୩॥

ସର୍ଵସଂଧିଵିନିର୍ମୁକ୍ତୋ ମୟୈଵ ସହ ରଂସ୍ୟସେ ॥ ୫୪॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ଇତ୍ୟେଵମୁକ୍ତ୍ଵା ସଜଲାମ୍ବୁଦାଭଃ ପ୍ରତପ୍ତଚାମୀକରଧୌତଵସ୍ତ୍ରଃ ।

ଅଦର୍ଶନଂ ଦେଵଵରୋ ଜଗାମ ଶକ୍ରଶ୍ଚ ଲେଭେ ସକଲାଂ ତ୍ରିଲୋକୀମ୍ ॥ ୫୫॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ଵାମନପ୍ରାଦୁର୍ଭାଵୋ ନାମ ପଞ୍ଚପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୫॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ଷଷ୍ଠୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୬॥

ରାମ ଉଵାଚ ।

ତସ୍ୟ ଦେଵାଦିଦେଵସ୍ୟ ଵିଷ୍ଣୋରମିତତେଜସଃ ।

ତ୍ଵତ୍ତୋଽହଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ଦିଵ୍ୟା ଆତ୍ମଵିଭୂତୟଃ ॥ ୧॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ନ ଶକ୍ୟା ଵିସ୍ତରାଦ୍ଵକ୍ତୁଂ ଦେଵଦେଵସ୍ୟ ଭୂତୟଃ ।

ପ୍ରାଧାନ୍ୟତସ୍ତେ ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ଶୃଣୁଷ୍ଵୈକମନା ଦ୍ଵିଜ ॥ ୨॥

ସର୍ଗେ ବ୍ରହ୍ମା ସ୍ଥିତୌ ଵିଷ୍ଣୁଃ ସଂହାରେ ଚ ତଥା ହରଃ ।

ଵରୁଣୋ ଵାୟୁରାକାଶୋ ଜ୍ୟୋତିଶ୍ଚ ପୃଥିଵୀ ତଥା ॥ ୩॥

ଦିଶଶ୍ଚ ଵିଦିଶ୍ଚାପି ତଥା ୟେ ଚ ଦିଗୀଶ୍ଵରାଃ ।

ଆଦିତ୍ୟା ଵସଵୋ ରୁଦ୍ରା ଭୃଗଵୋଽଙ୍ଗିରସସ୍ତଥା ॥ ୪॥

ସାଧ୍ୟାଶ୍ଚ ମରୁତୋ ଦେଵା ଵିଶ୍ଵେଦେଵାସ୍ତଥୈଵ ଚ ।

ଅଶ୍ଵିନୌ ପୁରୁହୂତଶ୍ଚ ଗନ୍ଧର୍ଵାପ୍ସରସାଂ ଗଣାଃ ॥ ୫॥

ପର୍ଵତୋଦଧିପାତାଲା ଲୋକା ଦ୍ଵୀପାଶ୍ଚ ଭାର୍ଗଵ ।

ତିର୍ୟଗୂର୍ଧ୍ଵମଧଶ୍ଚୈଵ ତ୍ଵିଙ୍ଗିତଂ ୟଶ୍ଚ ନେଙ୍ଗତେ ॥ ୬॥

ସଚ୍ଚାସଚ୍ଚ ମହାଭାଗ ପ୍ରକୃତିର୍ଵିକୃତିଶ୍ଚ ୟଃ ।

କୃମିକୀଟପତଙ୍ଗାନାଂ ଵୟସାଂ ୟୋନୟସ୍ତଥା ॥ ୭॥

ଵିଦ୍ୟାଧରାସ୍ତଥା ୟକ୍ଷା ନାଗାଃ ସର୍ପାଃ ସକିନ୍ନରାଃ ।

ରାକ୍ଷସାଶ୍ଚ ପିଶାଚାଶ୍ଚ ପିତରଃ କାଲସଂଧୟଃ ॥ ୮॥

ଧର୍ମାର୍ଥକାମମୋକ୍ଷାଶ୍ଚ ଧର୍ମଦ୍ଵାରାଣି ୟାନି ଚ ।

ୟଜ୍ଞାଙ୍ଗାନି ଚ ସର୍ଵାଣି ଭୂତଗ୍ରାମଂ ଚତୁର୍ଵିଧମ୍ ॥ ୯॥

ଜରାୟୁଜାଣ୍ଡଜାଶ୍ଚୈଵ ସଂସ୍ଵେଦଜମଥୋଦ୍ଭିଜମ୍ ।

ଏକଜ୍ୟୋତିଃ ସ ମରୁତାଂ ଵସୂନାଂ ସ ଚ ପାଵକଃ ॥ ୧୦॥

ଅହିର୍ବୁଧ୍ନ୍ୟଶ୍ଚ ରୁଦ୍ରାଣାଂ ନାଦୈଵାଶ୍ଵିନୟୋସ୍ତଥା ।

ନାରାୟଣଶ୍ଚ ସାଧ୍ୟାନାଂ ଭୃଗୂଣାଂ ଚ ତଥା କ୍ରତୁଃ ॥ ୧୧॥

ଆଦିତ୍ୟାନାଂ ତଥା ଵିଷ୍ଣୁରାୟୁରଙ୍ଗିରସାଂ ତଥା ।

ଵିଶ୍ଵେଷାଂ ଚୈଵ ଦେଵାନାଂ ରୋଚମାନଃ ସୁକୀର୍ତିତଃ ॥ ୧୨॥

ଵାସଵଃ ସର୍ଵଦେଵାନାଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ଚ ହୁତାଶନଃ ।

ୟମଃ ସଂୟମଶୀଲାନାଂ ଵିରୂପାକ୍ଷଃ କ୍ଷମାଭୃତାମ୍ ॥ ୧୩॥

ୟାଦସାଂ ଵରୁଣଶ୍ଚୈଵ ପଵନ ପ୍ଲଵତାଂ ତଥା ।

ଧନାଧ୍ୟକ୍ଷଶ୍ଚ ୟକ୍ଷାଣାଂ ରୁଦ୍ରୋ ରୌଦ୍ରସ୍ତଥାନ୍ତରଃ ॥ ୧୪॥

ଅନନ୍ତଃ ସର୍ଵନାଗାନାଂ ସୂର୍ୟସ୍ତେଜସ୍ଵିନାଂ ତଥା ।

ଗ୍ରହାଣାଂ ଚ ତଥା ଚନ୍ଦ୍ରୋ ନକ୍ଷତ୍ରାଣାଂ ଚ କୃତ୍ତିକା ॥ ୧୫॥

କାଲଃ କଲୟତାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ୟୁଗାନାଂ ଚ କୃତଂ ୟୁଗମ୍ ।

କଲ୍ପଂ ମନ୍ଵନ୍ତରେଶାଶ୍ଚ ମନଵଶ୍ଚ ଚତୁର୍ଦଶ ॥ ୧୬॥

ସ ଏଵ ଦେଵଃ ସର୍ଵାତ୍ମା ୟେ ଚ ଦେଵେଶ୍ଵରାସ୍ତଥା ।

ସଂଵତ୍ସରସ୍ତୁ ଵର୍ଷାଣାଂ ଚାୟନାନାଂ ତଥୋତ୍ତରଃ ॥ ୧୭॥

ମାର୍ଗଶୀର୍ଷସ୍ତୁ ମାସାନାଂ ଋତୂନାଂ କୁସୁମାକରଃ ।

ଶୁକ୍ଲପକ୍ଷସ୍ତୁ ପକ୍ଷାଣାଂ ତିଥୀନାଂ ପୂର୍ଣିମା ତିଥିଃ ॥ ୧୮॥

କାରଣାନାଂ ଵଧଃ (?) ପ୍ରୋକ୍ତୋ ମୁହୂର୍ତାନାଂ ତଥାଽଭିଜିତ୍ ।

ପାତାଲାନାଂ ସୁତଲଶ୍ଚ ସମୁଦ୍ରାଣାଂ ପୟୋଦଧିଃ ॥ ୧୯॥

ଜମ୍ବୂଦ୍ଵୀପଶ୍ଚ ଦ୍ଵୀପାନାଂ ଲୋକାନାଂ ସତ୍ୟ ଉଚ୍ୟତେ ।

ମେରୁଃ ଶିଲୋଚ୍ଚୟାନାଂ ଚ ଵର୍ଷେଷ୍ଵପି ଚ ଭାରତମ୍ ॥ ୨୦॥

ହିମାଲୟଃ ସ୍ଥାଵରାଣାଂ ଜାହ୍ନଵୀ ସରିତାଂ ତଥା ।

ପୁଷ୍କରଃ ସର୍ଵତୀର୍ଥାନାଂ ଗରୁଡଃ ପକ୍ଷିଣାଂ ତଥା ॥ ୨୧॥

ଗନ୍ଧର୍ଵାଣାଂ ଚିତ୍ରରଥଃ ସିଦ୍ଧାନାଂ କପିଲୋ ମୁନିଃ ।

ଋଷୀଣାଂ ଚ ଭୃଗୁର୍ଦେଵୋ ଦେଵର୍ଷୀଣାଂ ଚ ନାରଦଃ ॥ ୨୨॥

ତଥା ବ୍ରହ୍ମର୍ଷୀଣାଂ ଚ ଅଙ୍ଗିରାଃ ପରିକୀର୍ତିତଃ ।

ଵିଦ୍ୟାଧରାଣାଂ ସର୍ଵେଷାଂ ଦେଵଶ୍ଚିତ୍ରାଙ୍ଗଦସ୍ତଥା ॥ ୨୩॥

କଂଵରଃ କିନ୍ନରାଣାଂ ଚ ସର୍ପାଣାମଥ ଵାସୁକିଃ । (କଂଧରଃ?)

ପ୍ରହ୍ଲାଦଃ ସର୍ଵଦୈତ୍ୟାନାଂ ରମ୍ଭା ଚାପ୍ସରସାଂ ତଥା ॥ ୨୪॥

ଉଚ୍ଚୈଃଶ୍ରଵସମଶ୍ଵାନାଂ ଧେନୂନାଂ ଚୈଵ କାମଧୁକ୍ ।

ଐରାଵତୋ ଗଜେନ୍ଦ୍ରାଣାଂ ମୃଗାଣାଂ ଚ ମୃଗାଧିପଃ ॥ ୨୫॥

ଆୟୁଧାନାଂ ତଥା ଵଜ୍ରୋ ନରାଣାଂ ଚ ନରାଧିପଃ ।

କ୍ଷମା କ୍ଷମାଵତାଂ ଦେଵୋ ବୁଦ୍ଧିର୍ବୁଦ୍ଧିମତାମପି ।୨୬॥

ଧର୍ମାଵିରୁଦ୍ଧଃ କାମଶ୍ଚ ତଥା ଧର୍ମଭୃତାଂ ନୃଣାମ୍ ।

ଧର୍ମୋ ଧର୍ମଭୃତାଂ ଦେଵସ୍ତପଶ୍ଚୈଵ ତପସ୍ଵିନାମ୍ ॥ ୨୭॥

ୟଜ୍ଞାନାଂ ଜପୟଜ୍ଞଶ୍ଚ ସତ୍ୟଃ ସତ୍ୟଵତାଂ ତଥା ।

ଵେଦାନାଂ ସାମଵେଦଶ୍ଚ ଅଂଶୁନାଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ପତିଃ ॥ ୨୮॥

ଗାୟତ୍ରୀ ସର୍ଵମନ୍ତ୍ରାଣାଂ ଵାଚଃ ପ୍ରଵଦତାଂ ତଥା ।

ଅକ୍ଷରାଣାମକାରଶ୍ଚ ୟନ୍ତ୍ରାଣାଂ ଚ ତଥା ଧନୁଃ ॥ ୨୯॥

ଅଧ୍ୟାତ୍ମଵିଦ୍ୟା ଵିଦ୍ୟାନାଂ କଵୀନାମୁଶନା କଵିଃ ।

ଚେତନା ସର୍ଵଭୂତାନାମିନ୍ଦ୍ରିୟାଣାଂ ମନସ୍ତଥା ॥ ୩୦॥

ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରହ୍ମଵିଦାଂ ଦେଵୋ ଜ୍ଞାନଂ ଜ୍ଞାନଵତାଂ ତଥା ।

କୀର୍ତିଃ ଶ୍ରୀର୍ଵାକ୍ ଚ ନାରୀଣାଂ ସ୍ମୃତିର୍ମେଧା ତଥା କ୍ଷମା ॥ ୩୧॥

ଆଶ୍ରମାଣାଂ ଚତୁର୍ଥଶ୍ଚ ଵର୍ଣାନାଂ ବ୍ରାହ୍ମଣସ୍ତଥା ।

ସ୍କନ୍ଦଃ ସେନାପ୍ରଣେତୄଣାଂ ସଦୟଶ୍ଚ ଦୟାଵତାମ୍ ॥ ୩୨॥

ଜୟଶ୍ଚ ଵ୍ୟଵସାୟଶ୍ଚ ତଥୋତ୍ସାହଵତାଂ ପ୍ରଭୁଃ ।

ଅଶ୍ଵତ୍ଥଃ ସର୍ଵଵୃକ୍ଷାଣାମୋଷଧୀନାଂ ତଥା ୟଵଃ ॥ ୩୩॥

ମୃତ୍ୟୁଃ ସ ଏଵ ମ୍ରିୟତାମୁଦ୍ଭଵଶ୍ଚ ଭଵିଷ୍ୟତାମ୍ ।

ଝଷାଣାଂ ମକରଶ୍ଚୈଵ ଦ୍ୟୂତଂ ଛଲୟତାଂ ତଥା ॥ ୩୪॥

ମାନଶ୍ଚ ସର୍ଵଗୁହ୍ୟାନାଂ ରତ୍ନାନାଂ କନକଂ ତଥା ।

ଧୃତିର୍ଭୂମୌ ରସସ୍ତେଜସ୍ତେଜଶ୍ଚୈଵ ହୁତାଶନେ ॥ ୩୫॥

ଵାୟୁଃ ସ୍ପର୍ଶଗୁଣାନାଂ ଚ ଖଂ ଚ ଶବ୍ଦଗୁଣସ୍ତଥା ।

ଏଵଂ ଵିଭୂତିଭିଃ ସର୍ଵଂ ଵ୍ୟାପ୍ୟ ତିଷ୍ଠତି ଭାର୍ଗଵ ॥ ୩୬॥

ଏକାଂଶେନ ଭୃଗୁଶ୍ରେଷ୍ଠ ତସ୍ୟାଂଶତ୍ରିତୟଂ ଦିଵି ।

ଦେଵାଶ୍ଚ ଋଷୟଶ୍ଚୈଵ ବ୍ରହ୍ମା ଚାହଂ ଚ ଭାର୍ଗଵ ॥ ୩୭॥

ଚକ୍ଷୁଷା ୟନ୍ନ ପଶ୍ୟନ୍ତି ଵିନା ଜ୍ଞାନଗତିଂ ଦ୍ଵିଜ ।

ଜ୍ଞାତା ଜ୍ଞେୟସ୍ତଥା ଧ୍ୟାତା ଧ୍ୟେୟଶ୍ଚୋକ୍ତୋ ଜନାର୍ଦନଃ ॥ ୩୮॥

ୟଜ୍ଞୋ ୟଷ୍ଟା ଚ ଗୋଵିନ୍ଦଃ କ୍ଷେତ୍ରଂ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞ ଏଵ ଚ ।

ଅନ୍ନମନ୍ନାଦ ଏଵୋକ୍ତଃ ସ ଏଵ ଚ ଗୁଣତ୍ରୟମ୍ ।୩୯॥

ଗାମାଵିଶ୍ୟ ଚ ଭୂତାନି ଧାରୟତ୍ୟୋଜସା ଵିଭୁଃ ।

ପୁଷ୍ଣାତି ଚୌଷଧୀଃ ସର୍ଵା ସୋମୋ ଭୂତ୍ଵା ରସାତ୍ମକଃ ॥ ୪୦॥

ପ୍ରାଣିନାଂ ଜଠରସ୍ଥୋଽଗ୍ନିର୍ଭୁକ୍ତପାଚୀ ସ ଭାର୍ଗଵ ।

ଚେଷ୍ଟାକୃତ୍ପ୍ରାଣିନାଂ ବ୍ରହ୍ମନ୍ ସ ଚ ଵାୟୁଃ ଶରୀରଗଃ ॥ ୪୧॥

ୟଥାଦିତ୍ୟଗତଂ ତେଜୋ ଜଗଦ୍ଭାସୟତେଽଖିଲମ୍ ।

ୟଚ୍ଚନ୍ଦ୍ରମସି ୟଚ୍ଚାଗ୍ନୌ ତତ୍ତେଜସ୍ତତ୍ର କୀର୍ତିତମ୍ ॥ ୪୨॥

ସର୍ଵସ୍ୟ ଚାସୌ ହୃଦି ସନ୍ନିଵିଷ୍ଟସ୍ତସ୍ମାତ୍ସ୍ମୃତିର୍ଜ୍ଞାନମପୋହନଂ ଚ ।

ସର୍ଵୈଶ୍ଚ ଦେଵୈଶ୍ଚ ସ ଏଵ ଵନ୍ଦ୍ୟୋ ଵେଦାନ୍ତକୃଦ୍ଵେଦକୃଦେଵ ଚାସୌ ॥୪୩॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ

ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ଵିଭୂତିଵର୍ଣନଂ ନାମ ଷଟ୍ପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୬॥

ଅଥ ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ସପ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୭॥

ରାମ ଉଵାଚ ।

ଆରାଧ୍ୟତେ ସ ଭଗଵାନ୍ କର୍ମଣା ୟେନ ଶଙ୍କର ।

ତନ୍ମମାଚକ୍ଷ୍ଵ ଭଗଵନ୍ ସର୍ଵସତ୍ତ୍ଵସୁଖପ୍ରଦମ୍ ॥ ୧॥

ଶଙ୍କର ଉଵାଚ ।

ସାଧୁ ରାମ ମହାଭାଗ ସାଧୁ ଦାନଵନାଶନ ।

ୟନ୍ମାଂ ପୃଚ୍ଛସି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶଵାରାଧନଂ ପ୍ରତି ॥ ୨॥

ଦିଵସଂ ଦିଵସାର୍ଧଂ ଵା ମୁହୂର୍ତମେକମେଵ ଵା ।

ନାଶଶ୍ଚାଶେଷପାପସ୍ୟ ଭକ୍ତିର୍ଭଵତି କେଶଵେ ॥ ୩॥

ଅନେକଜନ୍ମସାହସ୍ରୈର୍ନାନାୟୋନ୍ୟନ୍ତରେଷୁ ଚ ।

ଜନ୍ତୋଃ କଲ୍ମଷହୀନସ୍ୟ ଭକ୍ତିର୍ଭଵତି କେଶଵେ ॥ ୪॥

ନାଧନ୍ୟଃ କେଶଵଂ ସ୍ତୌତି ନାଧନ୍ୟୋଽର୍ଚୟତି ପ୍ରଭୁମ୍ ।

ନମତ୍ୟଧନ୍ୟଶ୍ଚ ହରିଂ ନାଧନ୍ୟୋ ଵେତ୍ତି ମାଧଵମ୍ ॥ ୫॥

ମନଶ୍ଚ ତଦ୍ଧି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶଵେ ୟତ୍ପ୍ରଵର୍ତତେ ।

ସା ବୁଦ୍ଧିସ୍ତଦ୍ଵ୍ରତାୟୈଵ ସତତଂ ପ୍ରତିତିଷ୍ଠତି ॥ ୬॥

ସା ଵାଣୀ କେଶଵଂ ଦେଵଂ ୟା ସ୍ତୌତି ଭୃଗୁନନ୍ଦନ ।

ଶ୍ରଵଣୌ ତୌ ଶ୍ରୁତା ୟାଭ୍ୟାଂ ସତତଂ ତତ୍କଥାଃ ଶୁଭାଃ ॥ ୭॥

ଅଵେହି ଧର୍ମଜ୍ଞ ତଥା ତତ୍ପୂଜାକରଣାତ୍କରୌ ।

ତଦେକଂ ସଫଲଂ କର୍ମ କେଶଵାର୍ଥାୟ ୟତ୍କୃତମ୍ ॥ ୮॥

ୟତୋ ମୁଖ୍ୟଫଲାଵାପ୍ତୌ କରଣଂ ସୁପ୍ରୟୋଜନମ୍ ।

ମନସା ତେନ କିଂ କାର୍ୟଂ ୟନ୍ନ ତିଷ୍ଠତି କେଶଵେ ॥ ୯॥

ବୁଦ୍ଧ୍ୟା ଵା ଭାର୍ଗଵଶ୍ରେଷ୍ଠ ତୟା ନାସ୍ତି ପ୍ରୟୋଜନମ୍ ।

ରୋଗଃ ସା ରସନା ଵାପି ୟୟା ନ ସ୍ତୂୟତେ ହରିଃ ॥ ୧୦॥

ଗର୍ତୌ ବ୍ରହ୍ମଵ୍ରତୌ କର୍ଣୌ ୟାଭ୍ୟାଂ ତତ୍କର୍ମ ନ ଶ୍ରୁତମ୍ ।

ଭାରଭୂତୈଃ କରୈଃ କାର୍ୟଂ କି ତସ୍ୟ ନୃପଶୋର୍ଦ୍ଵିଜ ॥ ୧୧॥

ୟୈର୍ନ ସମ୍ପୂଜିତୋ ଦେଵଃ ଶଙ୍ଖଚକ୍ରଗଦାଧରଃ ।

ପାଦୌ ତୌ ସଫଲୌ ରାମ କେଶଵାଲୟଗାମିନୌ ॥ ୧୨॥

ତେ ଚ ନେତ୍ରେ ମହାଭାଗ ୟାଭ୍ୟାଂ ସନ୍ଦୃଶ୍ୟାତେ ହରିଃ ।

କିଂ ତସ୍ୟ ଚରଣୈଃ କାର୍ୟଂ କୃତସ୍ୟ ନିପୁଣୈର୍ଦ୍ଵିଜ ॥ ୧୩॥

ୟାଭ୍ୟାଂ ନ ଵ୍ରଜତେ ଜନ୍ତୁଃ କେଶଵାଲୟଦର୍ଶନେ ।

ଜାତ୍ୟନ୍ଧତୁଲ୍ୟଂ ତଂ ମନ୍ୟେ ପୁରୁଷଂ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ॥ ୧୪॥

ୟୋ ନ ପଶ୍ୟତି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶଵାର୍ଚା ପୁନଃ ପୁନଃ ।

କ୍ଲେଶସଂଜନନଂ କର୍ମ ଵୃଥା ତଦ୍ଭୃଗୁନନ୍ଦନ ॥ ୧୫॥

କେଶଵଂ ପ୍ରତି ୟଦ୍ରାମ କ୍ରିୟତେଽହନି ସର୍ଵଦା ।

ପଶ୍ୟ କେଶଵମାରାଧ୍ୟ ମୋଦମାନଂ ଶଚୀପତିମ୍ ॥ ୧୬॥

ୟମଞ୍ଚ ଵରୁଣଞ୍ଚୈଵ ତଥା ଵୈଶ୍ରଵଣଂ ପ୍ରଭୁମ୍ ।

ଦେଵେନ୍ଦ୍ରତ୍ଵମତିସ୍ଫୀତଂ ସର୍ଵଭୂତିସ୍ମିତଂ(??) ପଦମ୍ ॥ ୧୭॥

ହରିଭକ୍ତିଦ୍ରୁମାତ୍ପୁଷ୍ପଂ ରାଜସାତ୍ସାତ୍ତ୍ଵିକଂ ଫଲମ୍ ।

ଅଣିମା ମହିମା ପ୍ରାପ୍ତିଃ ପ୍ରାକାମ୍ୟଂ ଲଘିମା ତଥା ॥ ୧୮॥

ଈଶିତ୍ଵଞ୍ଚ ଵଶିତ୍ଵଞ୍ଚ ୟତ୍ର କାମାଵସାୟିତା ।

ଆରାଧ୍ୟ କେଶଵଂ ଦେଵଂ ପ୍ରପ୍ୟନ୍ତେ ନାତ୍ର ସଂଶୟଃ ॥ ୧୯॥

ହତପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗମାତଙ୍ଗୋ ରୁଧିରାରୁଣଭୂତଲେ ।

ସଙ୍ଗ୍ରାମେ ଵିଜୟଂ ରାମ ପ୍ରାପ୍ୟତେ ତତ୍ପ୍ରସାଦତଃ ॥ ୨୦॥

ମହାକଟିତଟଶ୍ରୋଣ୍ୟଃ ପୀନୋନ୍ନତପୟୋଧରାଃ ।

ଅକଲଙ୍କଶଶାଙ୍କାଭଵଦନା ନୀଲମୂର୍ଧଜାଃ ॥ ୨୧॥

ରମୟନ୍ତି ନରଂ ସ୍ଵପ୍ନେ ଦେଵରାମା ମନୋହରାଃ ।

ସକୃଦ୍ୟେନାର୍ଚିତୋ ଦେଵୋ ହେଲୟା ଵା ନମସ୍କୃତଃ ॥ ୨୨॥

ଵେଦଵେଦାଙ୍ଗଵପୁଷାଂ ମୁନୀନାଂ ଭାଵିତାତ୍ମନାମ୍ ।

ଋଷିତ୍ଵମପି ଧର୍ମଜ୍ଞ ଵିଜ୍ଞେୟଂ ତତ୍ପ୍ରସାଦଜମ୍ ॥ ୨୩॥

ରମନ୍ତେ ସହ ରାମାଭିଃ ପ୍ରାପ୍ୟ ଵୈଦ୍ୟାଧରଂ ପଦମ୍ ।

ଅନ୍ୟଭାଵତୟା ନାମ୍ନଃ କୀର୍ତନାଦପି ଭାର୍ଗଵ ॥ ୨୪॥

ରତ୍ନପର୍ୟଙ୍କଶୟିତା ମହାଭୋଗାଶ୍ଚ ଭୋଗିନଃ ।

ଵୀଜ୍ୟନ୍ତେ ସହ ରାମାଭିଃ କେଶଵସ୍ମରଣାଦପି ॥ ୨୫॥

ସୌଗନ୍ଧିକେ ଵନେ ରମ୍ୟେ କୈଲାସପର୍ଵତେ ଦ୍ଵିଜ ।

ୟଦ୍ୟକ୍ଷା ଵିହରନ୍ତି ସ୍ମ ତତ୍ପ୍ରାହୁଃ କୁସୁମଂ ନତେଃ ॥ ୨୬॥

ରତ୍ନଚିତ୍ରାସୁ ରମ୍ୟାସୁ ନନ୍ଦନୋଦ୍ୟାନଭୂମିଷୁ ।

କ୍ରୀଡନ୍ତି ଚ ସହ ସ୍ତ୍ରୀଭିର୍ଗନ୍ଧର୍ଵୀଭିଃ କଥାଶ୍ରୁତେଃ ॥ ୨୭॥

ଚତୁସ୍ସମୁଦ୍ରଵେଲାୟାଂ ମେରୁଵିନ୍ଧ୍ୟପୟୋଧରାମ୍ ।

ଧରାଂ ୟେ ଭୁଞ୍ଜତେ ଭୂପାଃ ପ୍ରଣିପାତସ୍ୟ ତତ୍ଫଲମ୍ ॥ ୨୮॥

ତସ୍ମାତ୍ତଵାହଂ ଵକ୍ଷ୍ୟାମି ୟଦ୍ୟଦା ଚରତଃ ସଦା ।

ପୁରୁଷସ୍ୟେହ ଭଗଵାନ୍ ସୁତୋଷସ୍ତୁଷ୍ୟତେ ହରିଃ ॥ ୨୯॥

ପୂଜ୍ୟଃ ସ ନିତ୍ୟଂ ଵରଦୋ ମହାତ୍ମା ସ୍ତଵ୍ୟ ସ ନିତ୍ୟଂ ଜଗଦେକଵନ୍ଦ୍ୟଃ ।

ଧ୍ୟେୟଃ ସ ନିତ୍ୟଂ ସକଲାଘହର୍ତା ଚୈତାଵଦୁକ୍ତଂ ତଵ ରାମ ଗୁହ୍ୟମ୍ ॥ ୩୦॥

ଇତି ଶ୍ରୀଵିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଵଜ୍ରସଂଵାଦେ

ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ

ଭକ୍ତିଫଲପ୍ରଦର୍ଶନଂ ନାମ ସପ୍ତପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୭॥