ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟମୟୀ ବିବିଧତାପୂର୍ଣ୍ଣ ବିସ୍ତୃତରୂପୀ ଏହି ପୃଥିବୀ, ଯାହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଦେଖିବା ତ ବହୁ ଦୂରର କଥା ପରିକଳ୍ପନା କରିବା ମଧ୍ୟ ଅସମ୍ଭବ ପ୍ରାୟ । କେଉଁଠି ପାହାଡ଼ ପର୍ବତ ପ୍ରକୃତିର ମସ୍ତକରେ ମୁକୁଟ ପରି ଶୋଭା ମଣ୍ଡନ କରୁଛି ତ ଆଉ କେଉଁଠି ଝରଣା, ନଦୀ, ସାଗରରେ ପ୍ରବାହିତ ଅବିରତ ଜଳଧାରା ପ୍ରକୃତି ମାଆର ଚରଣ ଧୌତ କରୁଛି । ସେହିପରି ପ୍ରକୃତିର ଚରଣ ସ୍ପର୍ଶ କରି ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ଏକ ନୂଆ ରୂପ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ହେଉଛି ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ଅସ୍ତରଙ୍ଗ ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ତେର କି.ମି. ଦୂର ଶିଶୁଅ ପଞ୍ଚାୟତରେ ଅବସ୍ଥିତ “କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ” । ଗଙ୍ଗାଠାରୁ ପୁରାତନ ପ୍ରାଚୀ ନଦୀ ଏବଂ କାଦୁଆ ନଦୀ(ଚିତ୍ରୋତ୍ପଳା ନଦୀ)ର ମୁହାଣ ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ଏହି ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟାତିତ ମହତ୍ୱତାପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନଟି କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ନାମରେ ନାମିତ । ତେବେ ଏହି ସ୍ଥାନର ଅନ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ମାଆ କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ ମନ୍ଦିର ଏବଂ ଅଷ୍ଟଶମ୍ଭୁ ଆଖ୍ୟାୟିତ ବେଲେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର ।

କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ସ୍ଥାନରେ ନଦୀ ସାଗର ଗର୍ଭରେ ବିଲୀନ ହେବାର ବିରଳ ଦୃଶ୍ୟଟି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ । ଯାହାକି ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ଏକ ମନୋହରଣକାରୀ ରୂପରେଖ ପ୍ରତେକ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ମନମାନସରେ । ନଦୀର ଅପରପାର୍ଶ୍ବ ରେ ବେଳାଭୂମିର କିଛି ଅଂଶ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିବା ବେଳେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଜଳରାଶିରେ ଜୁଆର ଭଟ୍ଟା ଲୁଚକାଳି ଖେଳ ସ୍ଥଳ ଓ ଜଳ ରାଶି ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ଅନିଶ୍ଚିନ୍ତତା ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନଙ୍କ ନୟନ ଯୁଗଳରେ ବେଶ୍ ଚିତ୍ତାକର୍ଷକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଏହା ସହିତ ଡଙ୍ଗା ଚାଳନା ଏବଂ ଧୀବର ମାନଙ୍କର ମାଛ ମାରିବାର ନିଆରେ ଦୃଶ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନଙ୍କୁ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ଶୀତୁଆ ସକାଳର ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ଏବଂ ସାୟଂକାଳ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ଶବ୍ଦରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ଏବଂ ଉପଭୋଗକୁ ଲେଖା ମାଧ୍ୟ୍ୟମରେ ପରିପ୍ରକାଶ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ନିକଟରେ କେଉଟ ଜଙ୍ଗା ନାମରେ ଏକ ଛୋଟ ଗ୍ରାମ ରହିଛି । କୋଡିଏରୁ ପଚିଶିଟି ପରିବାର ଅଧିଷ୍ଠିତ ଏହି ଗ୍ରାମର ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ କୃଷକ ଏବଂ ମସ୍ୟଜୀବୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର । ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ସାଙ୍ଗକୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଭିତ୍ତିଭୂମି ହେତୁ ଏଠାକାର ଅଧିବାସୀ ପ୍ରାୟତଃ ପାନ, ଧାନ ଓ ମୀନ କୃଷି ସହିତ ଅଙ୍ଗାଅଙ୍ଗୀ ଭାବରେ ଜଡିତ ।

ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟମୟୀ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ଆକର୍ଷଣର ମୁଖ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ସାଜିଥିବା ମାଆ କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ ମନ୍ଦିରର ରୂପରେଖ ଯେତିକି ଆକର୍ଷଣୀୟ ସେତିକି ମହିମା ସମ୍ପର୍ଣ୍ଣ । ପ୍ରଚଳିତ ପ୍ରାଚୀନ ପ୍ରଥାନୁସାରେ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, କେଉଟ ଜଙ୍ଗା ଗ୍ରାମର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକେ ଧୀବର ସମ୍ପ୍ରଦାୟର, ମାଛ ମାରିବା ପାଇଁ ଗଭୀର ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଧୀବର ମାନେ ପ୍ରଥମେ ମାଆ କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦ ଲାଭ କରିଥାନ୍ତି, ଯାଦ୍ୱାରା ମାଆ କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ ଧୀବର ମାନଙ୍କୁ ଜଳଯାତ୍ରାର ସମସ୍ତ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତି । ଏହା ସହିତ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମୟରେ ମାଆଙ୍କ ଆଲୌକିକ ଶକ୍ତି ବଳରେ ଗ୍ରାମ ଉପରେ ମାଡି ଆସିଥିବା ଅନେକ ବିପଦ ମଧ୍ୟ ଟଳି ଯାଇଥିବାର ବହୁ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ରହିଛି । ତେବେ ମନ୍ଦିରର ଇତିହାସ ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମୁଖରୁ ଶୁଣାଯାଏ ଯେ, ଅନେକ ବର୍ଷପୂର୍ବେ ଧୀବର ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଜଣେ ଝିଅ ମୁହାଣ ନିକଟରେ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ ବଶତଃ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ । ତେବେ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଘଟଣା ସ୍ଥଳରେ ସେହି କୁଆଁରୀ ଝିଅର କଣ୍ଠ ସ୍ୱର ଶୁଣାଯିବା ସହିତ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କୁ ସ୍ୱପ୍ନାଦେଶ ହେବାପରେ କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପନ

କରାଯାଇଛି ଏବଂ ମନ୍ଦିରରେ ମାଆ ଅମ୍ବିକା କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ ରୂପରେ ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି। ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଜଳରାଶିକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ବେଲେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର କେଳୁଣୀ ମୁହାଣର ଅତି ନିକଟରୁ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବା ସହିତ ଡଙ୍ଗା ସାହାଯ୍ୟରେ ବେଲେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ଦର୍ଶନ ସମ୍ଭବପର ହୋଇଥାଏ । ବେଲେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରର ଅନ୍ୟ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ଏହା ଏକ ଶେଷ ଅଷ୍ଟଶମ୍ଭୁ ମହାଦେବ ପୀଠ ନାମରେ ଖ୍ୟାତ । ଏଠାରେ ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ପୁରାତନ ପୂଣ୍ୟଧାରୀ ପ୍ରାଚୀ ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ମାତ୍ର ଆଠ ଗୋଟି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶୈବ ପୀଠ ଅଷ୍ଟଶମ୍ଭୁ ନାମରେ ଆଖ୍ୟାୟିତ । ସେଗୁଡିକ ହେଲା ତ୍ରିବେଣୀଶ୍ୱର, ଶୋଭନେଶ୍ୱର, ଅମରେଶ୍ୱର, ରାମେଶ୍ୱର, ସିଦ୍ଧେଶ୍ୱର, ଶଙ୍କରେଶ୍ୱର, ନାଟ୍ୟେଶ୍ୱର ଏବଂ ବେଲେଶ୍ୱର । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ମତାନୁସାରେ ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ପ୍ରଖର ଜୁଆରସ୍ରୋତରେ ପ୍ରାୟ ୩୪ଫୁଟ ଲମ୍ବ ଏବଂ ୯ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବିରାଟକାୟ ତିମି ମାଛ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ ନିକଟକୁ ଚାଲି ଆସିଥିଲା । ଲୋକମାନଙ୍କର ଅକ୍ଲାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ ସତ୍ତ୍ୱେ ତିମି ମାଛଟି ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟକୁ ଫେରି ନପାରି ମୃତ ଭାବରେ ପଡି ରହିଥିଲା । ଯାହାକି ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ପାଲଟିବା ସହିତ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କର ଅନୁମତି କ୍ରମେ ସଂଗ୍ରହଳୟରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । ଭାରତ ସରକାର ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କର ମିଳିତ ସହଯୋଗ ଓ ଉଦ୍ୟମର ଫଳ ସରୂପ ଉଭୟ ନଦୀବନ୍ଧ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ମୁହାଣ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଜନାର ଉଦାହରଣ ସାଜିଛି ଏହି କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ । କେଉଟ ଜଙ୍ଗା ଗ୍ରାମ ତଥା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧନ ଜୀବନକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ସହିତ ନଦୀ ବନ୍ଧକୁ ଶକ୍ତ ଏବଂ ସମୁଦ୍ରର ଲୁଣି ପାଣିର ବିପର୍ଯୟରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ନିମନ୍ତେ ମାଟିବନ୍ଧରେ ବଡ଼ ବଡ଼ ପଥର ଖଞ୍ଜାଯିବା ସହ ଅଧିକ ମଜବୁତ ଲାଗି ତାର ଜାଲିର ପ୍ରଲେପ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି । ଏହା ସହିତ ମୂର୍ତ୍ତିକା ସଂରଣକ୍ଷ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶକୁ ସବୁଜ ସୁନ୍ଦର ରଖିବା ଲାଗି ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ହେନ୍ତାଳ(ଝାଉଁ)ବଣ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବର୍ଷର ସବୁ ସମୟ ସୁନ୍ଦରତାରେ ଢାଙ୍କି ହୋଇରହୁଥିବା କେଳୁଣୀ ମୁହାଣର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ଉପଭୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଶୀତଋତୁ ବେଶ୍ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସମୟ । ତେବେ ଏଠାକୁ ଆସିବାକୁ ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ଅସ୍ତରଙ୍ଗ ବଜାରକୁ ଯିବାକୁ ପଡିଥାଏ, ପରେ ସେଠାରୁ ସାତ କିମି ଦୂର ମାଣ୍ଡୁକି, ମାଣ୍ଡୁକିରୁ ତିନି କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଶିଶୁଅ ଏବଂ ଶେଷରେ ଶିଶୁଅରୁ କେଉଟ ଜଙ୍ଗା ଗାଁ ମଧ୍ୟ ଦେଇ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣରେ ପହଞ୍ଚିବା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ । ବାଟରେ ଯିବା ସମୟରେ ଚୁଙ୍ଗୁଡ଼ି ଚାଷ, ବାରକୋଟି ଠାକୁରାଣୀ ମନ୍ଦିର, ହରିସହଦେବ ମନ୍ଦିର, ବାନାମ୍ବର ମନ୍ଦିର, ମହାବୀର ମନ୍ଦିର ଇତ୍ୟାଦି ଅନେକ ଦେବାଦେବୀ ପୀଠ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନଙ୍କ ମନର ଉତ୍ସାହକୁ ବହୁ ଗୁଣିତ କରିବା ସହିତ ନୂଆ ନୂଆ ଅନୁଭୂତିର ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

ନଦୀ ଓ ସାଗରର ମିଳନ, ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଜଳ ରାଶିର ଲୁଚକାଳି, ମସ୍ୟ ଜୀବୀଙ୍କ ମାଛ ଧରା, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ରଙ୍ଗୀନ୍ ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବ ମାନଙ୍କର ଚଳ ପ୍ରଚଳ, ପଥର ବନ୍ଧର ସୁନ୍ଦରତା, କେଳୁଣୀ ଠାକୁରାଣୀ, ବେଲେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର, ନୌକା ଭ୍ରମଣ ଏବଂ ହେନ୍ତାଳ(ଝାଉଁ)ବଣ ପରିବେଷ୍ଟିତ ଏହି ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ନୂଆ ରୂପଧାରୀ କେଳୁଣି ମୁହାଣକୁ ଭ୍ରମଣ କରିବା ସହିତ ଏଠାରେ ବଣଭୋଜି କରିବାର ନିଆରା ଅନୁଭବକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଥରେ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତୁ ।

ପ୍ରଭଞ୍ଜନ ଦାଶ [ରନି]

ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ନୂଆ ରୂପ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ

ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ନୂଆ ରୂପ କେଳୁଣୀ ମୁହାଣ