ଗପ ଶୁଣିଶୁଣି ଖାଇବା ହେଲା ମୋର ସାନବେଳ ଅଭ୍ୟାସ। ବୋଉ ଗପ କହିକହି ଖୁଏଇଦିଏ ମତେ। ଆଉ ଯେବେ ନୂଆଁ ଗପ ମନେ ପଡେନି ସେଇ ଗପଗୁଡା ଆଉଥରେ ପୁରୁଣା ରେକର୍ଡ ଭଳି ଚଲାଏ। ଆଉ ବଡ ହେଲାପରେ ସାନବେଳର ଅନେକ ଅଭୁଲା କାହାଣୀ ଭିତରୁ ମୋର ସବୁଠୁ ଅଧିକା ମନେପଡେ “ଭାଲୁଗୋଡ”। ଅଳ୍ପେ ବହୁତ ଆମ ବନ୍ଧୁଗଣ ନିଶ୍ଚୟ ଏଇ ଭାଲୁଗୋଡ ଗପଟି ଶୁଣିଥିବେ। ଯଦି ମନେପଡୁନି ମୁଁ ଟିକେ ମନେ ପକେଇଦଉଚି ।

ଗୋଟେ ବେପାରୀ ସବୁଦିନ ଜଙ୍ଗଲବାଟ ଦେଇ ନିଜ ବେପାର କରିବାକୁ ଯାଏ। ଦିନେ ନିଜ ବେପାର ସାରି ତା ଗାଁକୁ ଫେରିଲା ବେଳକୁ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ସେ ଗୋଟେ ଭାଲୁ ହାବୁଡରେ ପଡିଗଲା। ଭାଲୁ ତାକୁ ଦେଖି ଗୋଡେଇଲା। ବେପାରୀ ଜୀବନ ବଞ୍ଚେଇ ଦଉଡିଲା। ବେପାରୀ ଆଗେ ଆଗେ ଭାଲୁ ପଛେପଛେ! ଏମିତି ଦଉଡୁ ଦଉଡୁ ଗୋଟେ ଗଛ ପାଖରେ ମୁହଁମାଡି ପଡିଗଲା ବେପାରୀ। ପ୍ରାଣ ବିକଳରେ ଉଠିପଡି ସେ ଗଛ ପଛପଟେ ଲୁଚିଗଲା। ଭାଲୁ ତା ଉପରକୁ ଡିଆଁ ଟିଏ ମାରିଲା ବେଳକୁ ଗଛସେପଟୁ ତା ଦୁଇ ଗୋଡକୁ ଖପ୍ କିନି ଧରିଦେଲା ବେପାରୀ। ଗଛ ଏପଟେ ଭାଲୁ ଗଛ ସେପଟେ ବେପାରୀ। ତାପରେ ତ ଚାଲିଲା ଭାଲୁନାଚ। ସେମିତି ଭାଲୁଗୋଡ ଧରି ଗୋଲଗୋଲ ବୁଲିଲା ବେପାରୀ। ବୁଲିବୁଲି ହାଲିଆ। ଆଉ ପାରିବନି। ହେଲେ ଗୋଡ ଛାଡିଲେ ଭାଲୁ ମାଡିବସିବ। କ’ଣ ବା କରେ ବେପାରୀ। ଯୋଗକୁ ସେତେବେଳକୁ ଆସୁ ଗୋଟେ ବେପାରୀ ନିଜ ବେପାର ସାରି ସେଇ ରାସ୍ତା ଦେଇ ଫେରୁଥାଏ। ଭାଲୁ ଆଉ ବେପାରୀ ର ନାଚ ଦେଖି ସେ ଆବାକାବା। ଆସି ପଚାରିଲା, “ଭାଇ ଏଇଟା କଣ କରୁଚ କି ତମେ?” ପ୍ରଥମ ବେପାରୀ ୟାକୁ ଦେଖି ମଣିଲା ଯେମିତି ସାକ୍ଷାତ ଠାକୁର ଆସିଛନ୍ତି। କହିଲା, “ଆରେ ଭାଇ ଜାଣିଛ, ଏଇ ଭାଲୁ କୁ ବହୁତ ଖୋଜୁଥିଲି। ଆଜି ପାଇଛି।” ଦ୍ଵିତୀୟ ବେପାରୀ ପଚାରିଲା, “କାଇଁକି? ଏମିତି କଣ ଅଛି ଏଇ ଭାଲୁରେ?” ପ୍ରଥମ ବେପାରୀ ଉତ୍ତର ଦେଲା, “ଆରେ ଦେଖୁନ, ଏଇ ଭାଲୁର ଗୋଡ ଧରି ଏମିତି ନାଚିଲେ ପଇସା ଝାଡା ଫେରୁଛି । ଏଇ ଦେଖ” କହି ସେ ତଳକୁ ଦେଖିଲା। ଦ୍ଵିତୀୟ ବେପାରୀ ଦେଖିଲା ତଳେ ବହୁତ ପଇସା ବିଞ୍ଚି ହେଇ ପଡିଛି। ସେଇ ପଇସାଗୁଡା ଯେ ପ୍ରଥମ ବେପାରୀ ଭାଲୁଗୋଡ ଧରି ନାଚ କଲାବେଳେ ତା ଧୋତିରୁ ଖସିଛି ସେଇଟା ଦ୍ଵିତୀୟ ବେପାରୀ କେମିତି ବା ଜାଣନ୍ତା! ସେ ସେଇ ପଇସା ଦେଖି ଲୋଭେଇ ଗଲା। ପଚାରିଲା, “ଭାଇ, ମୁଁ ଟିକେ ଏମିତି ନାଚି ପାରନ୍ତିନି କି ଭାଲୁଗୋଡ ଧରି?” ପ୍ରଥମ ବେପାରୀ କହିଲା, “ହଁ ହଁ, କାହିଁକି ନୁହେଁ? ଏଇ ଧର ଭାଲୁଗୋଡ।“ ଏତିକି କହି ସେଇ ଦ୍ଵିତୀୟ ବେପାରୀକୁ ଭାଲୁଗୋଡ ଧରେଇ ପ୍ରଥମ ବେପାରୀ ତଳୁ ତା ପଇସା ତକ ଗୋଟେଇ ଦଉଡି ଦଉଡି ଚାଲିଗଲା। ଏପଟେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବେପାରୀ ଭକୁଆ ହେଇ ନାଚି ଚାଲିଲା ଭାଲୁଗୋଡ ଧରି। ଆଉ ନିହାତି ସେ ମନେମନେ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବ ଗୋଟେ ତୃତୀୟ ବେପାରୀକୁ ।

ତେବେ କଥାହେଲା ସାନବେଳେ ଏତେ ସାରା ଗପ ଶୁଣିଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ମତେ ଏଇ ଗପଟି କାଇଁକି ସବୁବେଳେ ମନେପଡେ? ମୁଁ ଭାବୁଛି ଏଥିପାଇଁ ମନେପଡେ କାହିଁକିନା ଦେଖିଲି ଜୀବନର ପ୍ରତିଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମତେ ଅପେକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି ବେପାରୀମାନେ। ମତେ ଧରେଇଦେଇଛନ୍ତି ଭାଲୁଗୋଡ। ଆଉ ତାକୁ ଧରି ମୁଁ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଛି ମୁଁ ମୋ ନାଚ। ସେ ବି ପୁରା ଶୋଲେ ଫିଲ୍ମର ବାସନ୍ତୀ ଷ୍ଟାଇଲରେ। ଯେବେଯାଏଁ ନାଚ ଚାଲିବ ପ୍ରାଣ ରହିବ… ଯେବେଯାଏ ପ୍ରାଣ ରହିବ ନାଚ ଚାଲିବ।ଖାଲି ମୁଁ କାହିଁକି ଭାବିଲେ ଦେଖି ଆପଣଙ୍କ ହାତରେ ବି ଭାଲୁଗୋଡ ନାହିଁ କି? ଆଉ ଆପଣ ବି ନାଚୁ ନାହାନ୍ତି କି ସେଇ ଭାଲୁଗୋଡ ଧରି?

ଦୁନିଆରେ ପାଦଦେଇ ନିଜ ନାଁ ମନେ ରଖୁରଖୁ ପାଠ ନାମକ ଭାଲୁଗୋଡ। ଗୋଡ ଛାଡିଲେ ଆଉ ସମାଜରେ ଜାଗା ନାହିଁରେ ବାପା- “ମୂର୍ଖମୁଣ୍ଡା ହେଇ କୋଉ ବାପାର ନାଁ ରଖିବୁ?” ଆଉ ଝିଅପିଲା ହେଇଥିଲେ- “ତୋ ଭଳି ମୂର୍ଖମୁଣ୍ଡିକୁ କୋଉ ପୁଅ ବାହା ହବ?” କଷ୍ଟେମଷ୍ଟେ ନାଚିନାଚି ପାଠପଢା ସରିଯିବ। ଆଉ ଆସିଯିବ ନୂଆ ଭାଲୁଗୋଡ ହଳକ- “ଚାକିରୀଟେ କରିବୁ ନା ଆଉ! ଭେଣ୍ଡିଆହେଇ ଘରେ ବସିରହିଲେ ଘରର ଇଜ୍ଜତ ଆଉ ରହିବ?” ଲାଗି ଯା! ଭାଲୁ ଗୋଡ ଧରି ବହେ ନାଚି ଯା। ଆଉ ଯଦି ସରକାରୀ ଚାକିରୀ ହେଲା ତାହେଲେ ତ ସିଏ ଅଠାକାଠିରେ ବାପା! ଆଉ ସାରା ଜୀବନ ସେଥିରୁ ବାହାରିବାର ନାହିଁ। ଯଦି ଛାଡିବି କହିବୁ ତାହେଲେ ଭାଲୁ ଆସି ତଣ୍ଟିକଣା କରି ରକ୍ତ ପିଇଯିବ ।

ଆଉ ତା’ପରେ ଆସିବ ରୂପା ପଇସାର ଲୋଭନେଇ ସୁନା କନିଆଁ। ସେଇ ଭାଲୁଗୋଡକୁ ଚିହ୍ନି ନ ପାରିଲେ ଗପ ସେଇଠି ସଇଲା। ପୁରୁଣା ବେପାରୀ ସବୁ ଦେଖି ମୁଚୁକୁନ୍ଦିଆ ମାରୁଥିବେ। “ଫସିଛିରେ ଟୋକା ଆଜି ବଢିଆରେ ଫସିଛି! ଆମେ ନାମ ନେବୁ ଆଉ ଇଏ ମଜା କରିବ? କେବେ ନୁହେଁ। ଧରାଅ ରେ ୟାକୁ ଖୁବଶୀଘ୍ର ଭାଲୁଗୋଡ ଧରାଅ।“ ବାସ। ତା’ପରେ ବେପାରୀଗୁଡା ନିଜ ପଇସା ଉଠେଇ ଚମ୍ପଟ। ଅଖା ଧୋଉଥା ଗୁଣ ଗାଉଥା। ଅଖା ଧୋଇବା ଦରକାର ବି ପଡି ନପାରେ। ଆଜିକାଲି ସବୁଆଡେ ବେବି ନ୍ୟାପକୀନ, ମମି ପୋକୋପ୍ୟାଣ୍ଟସ୍। କଉଠି ବି ଭାଲୁଗୋଡ ଛାଡିବାର ଯୁ ନାହିଁ। ଆଉ ଏମିତି ଦେଖିଲେ କଉ ଭାଲୁଗୋଡ ବି ଛାଡିବ? ଡିଗ୍ରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟକୁ? ସରକାରୀ ଚାକିରୀକୁ? ସୁନା କନିଆଁକୁ? ନା କୁନିକୁନି ନୂଆ ବେପାରୀଙ୍କୁ? ଯଉଠି ଛାଡିଲ ଭାଲୁ ଆସି କଣ୍ଟା ଜିଭରେ ଦେହ ଚାଟିଦେଇ ଯିବ! ଆଖି ତାଡି ନେଇଯିବ। ଏତେ କଷ୍ଟ କାଇଁ ସହିବା? ଚାଲୁଥାଉ ନାଚ ଚାଲୁଥାଉ ତାମସା। ଜୀବନଟା ଚାଲିଛି ଅନ୍ତତଃ! ହଉ ପଛେ ଧକେଇ ଧକେଇ। କୁନି ବେପାରୀ ବଡ ହେବେ! ତାଙ୍କ ଆଗରେ ମୁଖା ପିନ୍ଧିବାକୁ ହବ! ତାଙ୍କୁ ପୁଣି ଲୋଭ ଦେଖେଇବାକୁ ହବ! ଭାଲୁଗୋଡ ଧରେଇବାକୁ ହବ। କେତେ ବଡ ଦାୟିତ୍ୱ ଯେ ଅପେକ୍ଷା କରିଛି! ସେତେଦିନଯାଏଁ ଚାଲ ନାଚିଯିବା। ଭାଲୁ ସାଙ୍ଗେସାଙ୍ଗେ ତାଳରେ ତାଳ ମିଶେଇ। ତେଣିକି ଯାହା ହଉଚି ହଉ ଦେଖାଯିବ। ଦେ ତାଳରେ ତାଳ ମିଶା ଧେଇକି ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ତାକ୍ ତାକ୍। ଧେଇକି ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ଧୀନା ତାକ୍ ତାକ୍ ।