।। ସର୍ଵ ରହସ୍ୟମୟ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ବିଜେ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମା ରାମ ଓ କୃଷ୍ଣ ।।

👉ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଥ‌ିବା ଦକ୍ଷିଣି ଘରେ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହମାନଙ୍କର ଅନେକ ବିଜେ ପ୍ରତିମା ବିରାଜମାନ କରିଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ରାମ ଓ କୃଷ୍ଣ ଅନ୍ୟତମ ।

👉 ଏହି ଦୁଇ ପ୍ରତିମାଙ୍କର ଆକୃତି ଦେଖିବାକୁ ପ୍ରାୟ ଏକାପରି ଲାଗେ । ସ୍କନ୍ଦପୁରାଣରେ ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ର ଓ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ରାମ ଓ କୃଷ୍ଣ ବୋଲି ସମ୍ବୋଧନ କରାଯାଇଛି ।

👉ସ୍କନ୍ଦପୁରାଣ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଶ୍ରୀପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ର ମାହାତ୍ମ୍ୟର ଊନବିଂଶ ଅଧ୍ୟାୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି, ଯେତେବେଳେ ମହାବେଦୀରେ ମୂର୍ତ୍ତି ତୁଷ୍ଟୟଙ୍କ ବେଷ୍ଟନ ଉନ୍ମୋଚନ କରାଗଲା, ସେତେବେଳେ ସମସ୍ତେ ଦେଖ‌ିଲେ ଯେ ରତ୍ନସିଂହାସନ ଉପରିଭାଗରେ ରାମ, କୃଷ୍ଣ, ସୁଭଦ୍ରା ଓ ସୁଦର୍ଶନ ଅବସ୍ଥାନ କରିଅଛନ୍ତି ।

ବେଷ୍ଟନଂ ମହାବେଦ୍ୟା ନୃପୋତ୍ତମଃ ।

ଦଦୃଶୁ ସ୍ତେ ତଦା ରତ୍ନସିଂହାସନସ୍ଥିତମ୍ ॥

ରାମଂ କୃତଂ ସୁଭଦ୍ରାଞ୍ଚ ବାସୁଦେବଂ ସୁଦର୍ଶନମ୍ । ମୋଚୟାମାସ

(ସ୍କ.ପୁ.ଉ. ୨୧।୩୬,୩୭)

👉ଭକ୍ତକବି ବଳରାମ ଦାସଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୁରାଣରେ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ର ଓ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ରାମ ଓ କୃଷ୍ଣ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି-

ଶୁଣି କମଳିନୀ ନିଦ୍ରାବତୀଙ୍କୁ ଗାଇଲେ ।

ବହନ ମୋ ବୋଲ କର ବୋଲିଣ ବୋଇଲେ ॥

ରାମ କୃଷ୍ଣ ନୟନରେ ନିଦ୍ରା ତୁ ଘାରିବୁ ।

କାଲି ବେଳ ଦୁଇଘଡ଼ି ଯାଏ ନ ଛାଡ଼ିବୁ ॥

ରାମ କୃଷ୍ଣ ଦୁହିଁକି ଯେ ଗଡ଼ାଇଣ ଦେବ ।

ଶୋଇବାର ରତ୍ନଖଟ ବହିଣ ଆଣିବ ॥

👉ଏ ଦୁହେଁ ଦ୍ଵାପର ଯୁଗର ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମ ସହୋଦର ଭାଇ। ଉଭୟେ ଦେବକୀ ନନ୍ଦନ । ବଳରାମଙ୍କୁ ଦେବକୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ କର୍ଷଣ କରି ନେଇ ଯୋଗମାୟା ଦେବୀ ରୋହିଣୀଙ୍କ ଗର୍ଭରେ ସଂସ୍ଥାପନ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ସଂକର୍ଷଣ ଓ ରୋହିଣୀନନ୍ଦନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଦ୍ଵାପରଯୁଗୀୟ ଲୀଳାକ୍ରମରେ ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ରଙ୍କୁ ରାମ ଓ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ କୃଷ୍ଣ ଭାବରେ ଅଭିହିତ କରାଯାଇଛି ।

👉 ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ରେ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଠାରୁ ହେଉଥିବା କୃଷ୍ଣ ଲୀଳାରେ ରାମ କୃଷ୍ଣ ବିଜେ କରି ନୀତି ସମ୍ପାଦନା କରନ୍ତି l

👉ରଥଯାତ୍ରା ରେ ତାଳଧ୍ଵଜ ରଥରେ ବିଜେ କରି ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ଯାଆନ୍ତି l

👉 ଦୟାଣା ଚୋରି, ବାହାର ଚନ୍ଦନ ଚାପ, ଅସ୍ତ୍ର ପୂଜା ନୀତି, କୋଲିବିକା ନୀତି ଇତ୍ୟାଦି ସମୟରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଙ୍କ ଆଜ୍ଞାମାଳ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଇ ବିଜେ କରନ୍ତି l